دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
جایگاه مفاهیم فلسفی در ادبیات داستانی کودک ایران
1
31
FA
شهین
ایروانی
دانشگاه تهران
خدیجه
مختاری
دانشگاه تهران
10.22099/jcls.2012.442
<strong><em>پژوهش حاضر با هدف یافتن مفاهیم </em></strong><strong><em>هستیشناسی، معرفتشناسی و ارزششناسی، در داستانهای کودکان انجام شده است. نمونه­ی مورد بررسی 41 داستان برگزیدهی کودکان است که از سوی کانون پرورش فکری کودک و نوجوان انتشار یافته است</em></strong><strong><em>. تحلیل این آثار نشان داد که از میان مفاهیم فلسفی مطرح شده </em></strong><strong><em>در داستانهای برگزیده، 49% به حوزه­ی هستی­شناسی، 39% به حوزه­ی ارزششناسی و 12% به حوزه­ی معرفتشناسی اختصاص داشته است. یافتههای کلی پژوهش در ارتباط با نحوه­ی پرداختن به مفاهیم نشان میدهد که در هیچ یک از حوزهها، پرداختن به مفاهیم طرح شده در داستانهای برگزیده از سوی نویسندگان ادبیات داستانی به گونهای نبوده است که برانگیزندهی قدرت تفکّر و تأمل در مخاطبان خود باشد.</em></strong><br /><strong>واژههای کلیدی:</strong> ادبیات داستانی کودکان، تحلیل محتوا، مفاهیم فلسفی.
ادبیات داستانی کودکان,تحلیل محتوا,مفاهیم فلسفی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_442.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_442_104ac1766effceba7b389f0eb55cf225.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
بررسی میزان تأثیر برنامههای کتابدرمانی بر کاهش پرخاشگری کودکان
33
61
FA
مهری
پریرخ
دانشگاه فردوسی مشهد
زهرا
ناصری
دانشگاه فردوسی مشهد
10.22099/jcls.2012.443
<strong><em>بسیاری از صاحبنظران توجه به دوران کودکی را هموار ساختن راه برای زندگی سالم در بزرگسالی میدانند. کودکان در مراحل مختلف زندگی، از ویژگیهای رشد شناختی متفاوتی برخوردارند که در رفتار آنان قابل تشخیص است. اگر مراحل رشد به خوبی طی نشود، مشکلاتی به وجود میآورد که میتواند در رفتارهای ناهنجار کودک مشاهده شود. شناسایی داستان به عنوان ابزاری تربیتی، سابقهای طولانی دارد. ولی استفاده از آن برای رفع مشکلات روانشناختی در سالهای اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی میزان تأثیر کتابهای داستانی مناسب با رویکرد کتابدرمانی بر پرخاشگری کودکان گروه سنی الف انجام میشود. این پژوهش به روش تجربی تکآزمودنی و با استفاده از پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. از سیاهه وارسی برگرفته از توصیههای پرخاشگری هیوز و رایس برای گرد­آوری اطلاعات استفاده شد. در این پ‍ژوهش، 5 کودک مهدکودک وابسته به دانشکدهی علومتربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع پیش دبستانی (سنین 5-6 سال) در سال تحصیلی 87- 88 برای انجام آزمون انتخاب شدند. این کودکان، بنابر تأیید مربیان و والدین و نیز آزمون پرخاشگری رفتار پرخاشگرانه داشتند. همچنین 10 داستان از مجموعه داستانهایی که در پژوهشهای پیشین برای کنترل و یا کاهش رفتار پرخاشگرانه مناسب تشخیص داده شده بود، در نظر گرفته شد. این کتابها در طی 10 جلسه 20 الی 30 دقیقهای برای کودکان خوانده شد. مشاهده­ها و نیز داده­های به دست آمده نشان داد که به جز یک مورد، سایر رفتارهای پرخاشگرانه که در پیش آزمون شناسایی شده بود، تا حدی کاهش پیدا کردند. </em></strong><br /><br />
پرخاشگری,داستانخوانی,رشد ذهنی,کتابدرمانی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_443.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_443_2b18044515694de29227e14a2d5f322a.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
بررسی تکنیکهای طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی
61
90
FA
سعید
حسام پور
دانشگاه شیراز
جواد
دهقانیان
دانشگاه هرمزگان
صدیقه
خاوری
دانشگاه هرمزگان
10.22099/jcls.2012.444
<strong><em>طنز و طنزپردازی در طول تاریخِ ادبیات فارسی همواره در کنار انواع دیگری مانند هزل، هجو و فکاهه وجود داشته و شاعران و نویسندگان بسیاری از آن برای بیان مقاصد خود استفاده کردهاند. هوشنگ مرادی­کرمانی، نویسنده­ی طنزپرداز کودک و نوجوان از جمله نویسندگانی است که به این نوع ادبی توجه کرده است و می­توان طنز را یکی از عناصر برجسته­ و تأثیرگذار در آثار این نویسنده دانست. با توجه به اهمیت طنز در ادبیات و به ویژه نقش و جایگاه ظریف آن در ادبیات کودک و نوجوان این پژوهش بر آن است تا تکنیک­های طنز را در آثار طنزآمیز هوشنگ مرادی کرمانی بررسی و تحلیل کند. یافته­های پژوهش نشان داد نویسنده در آثاری مانند قصه­های مجید، تنور، داستان آن خمره، مربای شیرین، مهمان مامان، تنور و لبخند انار از تکنیک­هایی مانند بزرگنمایی، کوچکنمایی، طنز موقعیت، طنز درگفتار، مبالغه و اغراق، تضاد و بازی­های زبانی- بیانی، مقایسه و تشبیه و دیگر شگردها استفاده کرده است.</em></strong><strong><em>از میان این تکنیک­ها اغراق و طنز موقعیت فراوانی بیشتری دارند. </em></strong><br /><br />
ادبیات کودک و نوجوان,تکنیکهای طنز,طنز و مطایبه,هوشنگ مرادی کرمانی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_444.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_444_98f6bdfcb3cb4a80dfb82dc08d3850a7.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
تحلیل نشانه های ارتباط غیرکلامی در داستان دو دوست
91
114
FA
احمد
رضی
دانشگاه گیلان
سمیه
حاجتی
دانشگاه گیلان
10.22099/jcls.2012.445
یکی از وجوه مشترک داستانها، روایت کیفیت و کمیّت روابط میان شخصیّتهای داستانی است که به دو شکل کلامی و غیرکلامی آشکار میشود. میزان استفاده از این دو نوع ارتباط و چگونگی ترکیب آنها در روایت، با توجه به اهداف نویسنده و نوع مخاطب تغییر میکند. در داستانهای کودکان بهویژه برای گروه سنّی الف و ب ارتباط غیرکلامی معمولاً حضور چشمگیرتری در روایت دارد و کارکردهای گوناگونی از جمله کامل کردن، تکرار کردن و تأکید ورزیدن بر پیامهایی دارد که از طریق ارتباط کلامی منتقل میشوند؛ گاه نیز کارکرد جانشینی دارد و به جای ارتباط کلامی روایت میشود. داستان دو دوست اثر هدی حدادی که موفقیّتهایی را در عرصهی داخلی و بینالمللی کسب کرده است، از جمله داستانهای کودکان است که در آن فقط روابط غیرکلامی شخصیّتها روایت شده است. این مقاله درصدد است تا با نگاهی بینرشتهای این داستان را از منظر نشانههای ارتباط غیرکلامی؛ از جمله رفتارها، زمان، مکان، زیباییشناسی تصاویر و... بررسی کند تا پیامهایی را که نویسنده کوشیده است از طریق عناصر غیرکلامی به خواننده منتقل کند آشکار نماید. همچنین مقاله میخواهد نشان دهد که این داستان در تقسیمبندیهایی که از ادبیات کودک میشود جزء کدام نوع قرار میگیرد و این مسأله چه تأثیری در شکلگیری ارتباط بصری دارد. نتیجهی بررسیها نشان میدهد که این داستان جزء ادبیات فانتاستیک واقعی است و تخیّل در ساختار آن اهمیت بسیاری دارد. در این داستان از میان ارتباطات غیرکلامی، بیشتر زیباییشناسی تصاویر و رفتارهای حرکتی در جریان انتقال پیام نقش دارند و رفتارهای آوایی و رفتارهای چهره نقش کمتری ایفا میکنند. واژههای کلیدی: ادبیات فانتزی، ادبیات کودکان، ارتباط غیرکلامی، داستان، زیباییشناسی.
ادبیات فانتزی,ادبیات کودکان,ارتباط غیرکلامی,داستان,زیباییشناسی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_445.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_445_545ba29a41138951aaacae32a35ff76f.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
بررسی ساختار سینمایی و ادبی انیمیشن ملک خورشید (بازشناسی یکی از ابعاد ادبیات کودک در ایران)
115
143
FA
محمدعلی
صفورا
دانشگاه تربیت مدرس تهران
حسن
ذوالفقاری
دانشگاه تربیت مدرس تهران
صمد
سامانیان
دانشگاه هنر تهران
10.22099/jcls.2012.446
<strong><em>انیمیشن ملک خورشید، به طراحی و کارگردانی، علىاکبر صادقى در کانون پرورش فکرى کودکان و نوجوانان در سال 1354 و به مدت 16 دقیقه تهیه شده است. تحلیل آثار ارزشمند علی­اکبر صادقی علاوه براین</em></strong><strong><em>­</em></strong><strong><em>که عرصه­ی تازهاى را پیش رو مىگشاید، مىتواند ویژگی</em></strong><strong><em>­</em></strong><strong><em>هاى دوره و بخشى از تاریخ انیمیشن ایران را نیز ثبت کند. اقتباس و انطباق این فیلم با منظومه­های عاشقانهی ادب فارسی و میزان موفقیت آن در نزدیک شدن به فضای قصه</em></strong><strong><em>­</em></strong><strong><em>های عامیانه به عنوان الگوی موفقی در بین آثار اقتباسی قابل بررسی است.</em></strong><strong><em> در این مقاله مؤلفان</em></strong><strong><em>، زندگی و آثار علی اکبر صادقی و انیمیشن ملک خورشید وی را معرفی و از دو منظر ادبی و سینمایی و با روش تحلیل محتوا ساختاریابی می­کنند. در ساختاریابی ادبی، عناصر ساختاری داستان چون کنش، وضعیت، شخصیت، گرهافکنی، اوج داستان و گرهگشایی بررسی و </em></strong><strong><em>عناصر ساختاری فیلم انیمیشن نیز با متن افسانه در فیلم ملک خورشید انطباق داده می­شود.</em></strong><strong><em> در ساختاریابی</em></strong><strong><em> سینمایی، </em></strong><strong><em>عناصر ساختاریِ طراحی</em></strong><strong><em> بصری</em></strong><strong><em> شامل</em></strong><strong><em> طراحی تصویر، </em></strong><strong><em>طراحی پس زمینه</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>رنگ و خط</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>حرکت </em></strong><strong><em>و </em></strong><strong><em>عناصر ساختاریِ طراحی صوتی چون کلام</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>جلوههای صوتی</em></strong><strong><em>، </em></strong><strong><em>موسیقی متن </em></strong><strong><em>و </em></strong><strong><em>طرح ساختاری روایت </em></strong><strong><em>و هم­چنین </em></strong><strong><em>ساختارهای روایی در انیمیشن ملک خورشید به تفصیل بررسی می­شود. در</em></strong><strong><em>ادامه­ی مقاله، مؤلفان مقایسه­ای بین بن­مایه­های منظومه­های عاشقانه و فیلم ملک خورشید به عمل می­آورند. </em></strong><br /><br />
افسانه ی عاشقانه,انیمیشن ایران,انیمیشن ملک خورشید,بنمایههای ادبیات کهن,ساختار ادبی,ساختار سینمایی,علی اکبر صادقی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_446.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_446_51e0aac32c309ea5ff1814c463d4957a.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
بررسی رابطهی کتابخوانی و رشد اجتماعی در دانشآموزان
145
165
FA
بیژن
ظهیری ناو
دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل
سوران
رجبی
دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل
10.22099/jcls.2012.447
<strong><em>هدف اصلی این مطالعه، بررسی رابطه­ی کتاب­خوانی و رشد اجتماعی دانش­آموزان است. جامعه­ی آماری این پژوهش همه­ی دانش­آموزان دختر و پسر پایه­ی پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی ناحیه 1 و 2 آموزش و پرورش اردبیل در سال تحصیلی 89-1388 بودند. حجم نمونه­ی این مطالعه 640 نفر بود که به روش نمونهگیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شد. ماهیت موضوع و اهداف مطالعه ایجاب میکرد که از روش تحقیق همبستگی استفاده شود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه­ی محقق­ساخته، آزمون رشد اجتماعی و تست ریون است. نتایج تحلیل­های آماری نشانگر آن بود که در دانش­آموزان کلاس پنجم مطالعه­ی کتاب­ها و مجلات تخیلی، تاریخی و ورزشی پیشبینیکنندهی مثبت و کتاب­های پلیسی پیشبینیکننده­ی منفی و معنادار رشد اجتماعی بود و در دانشآموزان سوم راهنمایی نیز کتاب­ها و مجلات علمی و ورزشی پیشبینی کنندهی مثبت و کتابهای شعر پیش­بینیکننده­ی منفی و معنادار رشد اجتماعی بود. هم­چنین تفاوت­های جنسیتی نیز در مطالعه­ی کتاب­ها به­دست آمد.</em></strong><br /><br />
دانشآموز,رشد اجتماعی,کتابخوانی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_447.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_447_3ba551093fdbfc2cdcdc5a5da56020a7.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
2
1
2012
10
06
تجزیه و تحلیل پیرنگ در داستانکهای نخودی اثر محمدهادی محمدی
167
188
FA
علی
عباسی
دانشگاه شهید بهشتی تهران
10.22099/jcls.2012.448
<strong><em>این مقاله بر آن است تا با استفاده از یکی از رویکردهای علمی در حوزهی روایتشناسی (مکتب پاریس: گرماس، کورتز، فونتنی و ...) خوانشی بر عنصر پیرنگ در «داستانکهای نخودی» اثر محمدهادی محمدی داشته باشد. پیرنگ نادرست که تجلی تفکر پراکندهی «نویسندهی مجازی» است، باعث میشود تمام اثر این ناهماهنگی را متجلی سازد. این موضوع سبب میشود علاوه بر آسیبهای اشاره شده در بالا، زیبایی اثر هنری مخدوش شود. به همین دلیل میتوان ادعا کرد بین اندیشه و ساختار، از یک طرف و ساختار و زیبایی، از طرفی دیگر، رابطه­ای مستقیم وجود دارد. به همین دلیل نگارنده­ی مقاله، می­کوشد این روابط را بررسی کند. هدف از تجزیه و تحلیل این داستانکها ابتدا این است که خواننده با انسجام یا عدم انسجام اندیشهی «نویسندهی انتزاعی» با یکی از عناصر اصلی و سازندهی روایت که پیرنگ نام دارد؛ آشنا شود. آن­گاه، به عنوان هدف دیگر، </em></strong><strong><em>چگونگی ظاهر شدن معنا از لایههای ژرف به لایههای سطحی نیز روشن شود؛ زیرا پیرنگ عنصر اصلی ژرفساخت هر روایت است و مقولههای معنایی که همان «مربع معنائی» هستند از درون این عنصر ساختاری بیرون میآیند. در پایان، </em></strong><strong><em>بومی­سازی نظریههای مربوط به پیرنگ با فرهنگ ایرانی، به­ویژه در حوزهی ادبیات کودک و نوجوان، باعث میشود نویسندگان کودک و نوجوان به اهمیت پیرنگ در روایتهای داستانی آگاه شوند. </em></strong><br /><br />
پارهی ابتدایی,پارهی میانی,پیرنگ,روایت,روایت دنیای ناهمسان,نیروی تخریبکننده,نیروی ساماندهنده
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_448.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_448_a594e7d4211fe7a76ff091cdb3bdff8e.pdf