دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
جامعهشناختی جنسیت در داستان نامههایی به آقا غوله
1
20
FA
علیرضا
اسلام
دانشگاه بیرجند
زینب
نوروزی
دانشگاه بیرجند
فاطمه
نظری
دانشگاه بیرجند
10.22099/jcls.2013.1144
<strong>هدف مقاله­ی حاضر بررسی داستان «نامه­هایی به آقاغوله» اثر محمدرضا یوسفی از منظری جامعه­شناختی </strong><strong>با تکیه بر نظریه­ی کنشِ متقابلِ نمادین است؛ روش استفاده شده در این پژوهش، روش تحلیل محتوایی است</strong><strong>. </strong><strong>با توجه به نظریه­­ی جامعهشناسی انتخاب شده در چارچوب نظری پژوهش</strong><strong> مؤلفه­هایی، به منظور تحلیل و تبیین جنسیت و جامعه­پذیری جنسیتی در این داستان استخراج و تدوین نمودیم. این مؤلفه­ها عبارت­اند از: «ویژگی­های زبانی»، «ویژگی­های رفتاری»، «موقعیت­ها» و «نمادها». این بدان معنی است که جنسیت و جنسیت­یافتگی را میتوان در ویژگی­های زبانی و رفتاری شخصیت­ها و نیز موقعیت­ها و نمادهای خلق شده و انعکاس یافته در این داستان­ها مورد کاوش قرار داد. بدین ترتیب</strong><strong> مسائلی هم­چون نحوه­ی معرفی نقش­های زن و مرد، تعامل شخصیت­ها با یکدیگر، خلق موقعیت­ها، کاربست نمادها و نظایر آن مورد تحلیل قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان می­دهد که داستان فوق سرشار از سوگیری­هایی جنسیتی است که بسیاری از آن­ها در واقعیتِ اجتماعیِ خارج از داستان به شکل تبعیض آمیز رواج دارد.</strong><br /><br />
ادبیات کودکان,جامعهپذیری جنسیتی,جامعهشناسی ادبیات,جنسیت,نظریهی کنش متقابل نمادین
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_1144.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_1144_e0590f824a332e5d8223dbcedb302d6b.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
بررسی عناصر و مضامین دینی و میهنی در اشعار کتابهای فارسی دورهی راهنمایی
21
48
FA
منوچهر
جوکار
دانشگاه شهید چمران اهواز
بهمن
ساکی
دانشگاه شهید چمران اهواز
10.22099/jcls.2013.556
<strong>به نظر بسیاری از پژوهندگان آموزش و پرورش، بنیانهای فکری، فرهنگی، ملی و مذهبی هر نسلی در روزگار کودکی و نوجوانی نهاده میشود؛ شکل­گیری و برآمدن بخش مهمی از این بنیانها نیز بر عهدهی نظام آموزش و پرورش هر کشور است و تألیف کتابهای درسی مناسب از مهمترین ابزارهای این بنیان­سازیها به شمار میرود. در کتابهای فارسی دورهی راهنمایی تحصیلی، مجموعاً حدود 45 شعر مستقل یا آمیخته به نثر از شاعران مختلف گذشته و معاصر در موضوعات گوناگون آمدهاست. تعداد این شعرها از 9 شعر در کتاب سال اول به حدود 19 شعر در کتاب سال سوم راهنمایی افزایش یافتهاست و با توجه به اهمیت آموزش مسائل مربوط به هویت ملی و دینی در این دورهی تحصیلی، مسائل و موضوعات حوزهی دین و میهن از دغدغههای مولفان این کتابها بودهاست. با این همه بر اساس نتایج پژوهش حاضر، میزان شعرهای دینی در این کتابها بسیار بیشتر از شعرهای میهنی است؛ حال آن که لازم است به دلیل اهمیت مسائل دینی و میهنی در جایگاه دو مولفّهی اصلی هوّیتساز؛ میان این دو، تناسب لازم برقرار شود. ما در این مقاله، شعرهای این آثار را از چشم­انداز عناصر و مضامین دینی و میهنی بررسی کرده­ و حجم و میزان تناسب این دو موضوع را با هم و با گروه سنی نوجوان در متون یادشده نشان داده­ایم.</strong><br /><br />
فارسی اول,دوم و سوم راهنمایی,عناصر دینی و میهنی,نوجوان,شعر
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_556.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_556_0a15afe018b68fa2bc6e7cb809107dbb.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
تحلیل قصهای لکی بر مبنای روانشناسی یونگ
49
68
FA
علی
حیدری
دانشگاه لرستان
10.22099/jcls.2013.560
<strong>قصه؛ بخش مهمی از میراث فرهنگی هر قوم به شمار می­رود. برخلاف تصور امروزی از قصه، که بیشتر در ذهن افراد علمی دنیای مدرن، مفهومی غیرعلمی دارد، در دنیای قدیم از اساسی­ترین مفاهیم بشری قلمداد می­شد</strong><strong>ه­است</strong><strong>. به نظر میرسد تفکرات ذهنی انسان گذشته چه در خودآگاه و چه در ناخودآگاه، بیتأثیر از قصه نبوده است. قصه­ها در خودآگاه و بیشتر در ناخودآگاه کودک جای میگیرند و بسیاری از دردهای او را تسکین می­دهند. کودک به کمک قصه میتواند بر نومیدی­های ناشی از خودشیفتگی، تصمیم­های دشوار ادیپی، رقابتهای خواهر و برادری و... چیره شود. یکی از مهم­ترین اهداف قصه­ها؛ آماده کردن کودک برای درک تدریجی مسائل زناشوئی است. قصه، ورود صحیح کودک را به دنیای بلوغ جنسی، آن هم از راه کنایه که بیش­ترین تأثیر را در رشد صحیح او به همراه دارد، فراهم می­کند. در این مقاله، کوشیده شده یک قصه­ی رایج در گویش لکی بر اساس روانشناسی یونگ، تجزیه و تحلیل شود، همچنین نشان داده شده است که چگونه مفاهیمی همچون «آنیما» و «آنیموس» در ذهن گذشتگان ما وجود داشته است.</strong><br /><br />
آنیما,آنیموس,شهوت,قصه,قصه ی لکی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_560.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_560_247fbc38fc63bbe4dbf449dca7d2d0ee.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
بررسی عنصر زبان و ویژگیهای آن در اشعار کودک و نوجوان «مهدی آذریزدی»
69
90
FA
یداله
جلالی پندری
دانشگاه یزد
زهرا
دهقان دهنوی
دانشگاه یزد
10.22099/jcls.2013.557
<strong>ادبیات کودک در ایران، با نام مهدی آذریزدی (1380-1388ه.ش) نویسنده و بازنویس توانای حوزهی ادبیات کودک و نوجوان عجین است. نویسندهای که آثار منثور او شهرت و قبول عام یافتهاند. سرودههای آذر یزدی برای مخاطبان کودک و نوجوان از دیدگاه تقدم زمانی و استفاده از سادهنویسی قابل بررسیاند. او در خلق آثار خود به مفاهیم اندرزی و آموزشی توجه داشته و مفاهیم مورد نظر خود را با زبان سادهی شعر به مخاطب عرضه کرده است. تحقیق حاضر که به روش تحلیل محتوا و با هدف تبیین و بررسی عنصر زبان و میزان تاثیر گذاری ادبیات منظوم و تعلیمی صورت گرفته است، به بررسی کتاب <em>هشت بهشت آذریزدی میپردازد. در کتاب مذکور</em> که حاوی هشت منظومه از آذریزدی است، با زبانی سالم و به دور از اشکالات و اشتباههای زبانی روبه رو میشویم؛ هرچند در میان برخی شعرها گاه به کلمات و عباراتی برمیخوریم که ممکن است مناسب فهم کودکان و نوجوانان نباشد. استفاده از ضربالمثلها و واژههای عامیانه باعث صمیمی شدن لحن شعرهای آذر یزدی شده است و اوزان اشعار مزبور هرچند از میان اوزان نشاطانگیز انتخاب نشدهاند، اما در دستهی اوزان پر کاربرد شعر کودک و نوجوان قرار دارند. در این اشعار صنایع ادبی به کار رفته اندک است و آذریزدی در اشعار خود بیشتر به ابلاغ پیامهای اندرزی توجه داشته و کمتر به زیباییهای ادبی و هنری پرداخته است.</strong><br /><br />
زبان شعر,شعر کودکان,مهدی آذریزدی,هشت بهشت
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_557.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_557_aced2f9450054901cc605167f35f33da.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
مقایسهی افسانههای ایرانی، کتابهای داستانی- تصویری ایرانی و کتابهای داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفههای تفکر فلسفی
91
112
FA
محبوبه
البرزی
دانشگاه شیراز
mahbobealborzi@yahoo.com
فریبا
خوشبخت
0000-0002-1736-5562
دانشگاه شیراز
khoshbakht@shirazu.ac.ir
راضیه
سهرابی
دانشگاه شیراز
10.22099/jcls.2013.558
<strong>هدف پژوهش حاضر، مقا</strong><strong>ی</strong><strong>سه</strong><strong>ی</strong><strong> افسانهها</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong>، کتابها</strong><strong>ی</strong><strong> داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong>ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> و کتابها</strong><strong>ی</strong><strong> داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong> خارج</strong><strong>ی</strong><strong> بر مبنا</strong><strong>ی</strong><strong> مؤلفهها</strong><strong>ی</strong><strong> تفکر فلسف</strong><strong>ی</strong><strong> بوده است. داستانها</strong><strong>ی</strong><strong> بررس</strong><strong>ی</strong><strong> شده در ا</strong><strong>ی</strong><strong>ن پژوهش 10 افسانه</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong>، 10 کتاب داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> و 10 کتاب داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong> خارج</strong><strong>ی</strong><strong> بود که به صورت تصادف</strong><strong>ی</strong><strong> انتخاب شدند و با استفاده از روش تحل</strong><strong>ی</strong><strong>ل محتوا</strong><strong>ی</strong><strong> ک</strong><strong>ی</strong><strong>ف</strong><strong>ی</strong><strong> ق</strong><strong>ی</strong><strong>اس</strong><strong>ی</strong><strong> و بر اساس مؤلفهها</strong><strong>ی</strong><strong> تفکر فلسف</strong><strong>ی</strong><strong> تحل</strong><strong>ی</strong><strong>ل شدند. نتا</strong><strong>ی</strong><strong>ج پژوهش نشان داد که م</strong><strong>ی</strong><strong>ان کتابها</strong><strong>ی</strong><strong> داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> و افسانهها</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> بر مبنا</strong><strong>ی</strong><strong> مؤلفهها</strong><strong>ی</strong><strong> تفکر فلسف</strong><strong>ی</strong><strong> تفاوت چشمگیری دیده نمیشود، اما م</strong><strong>ی</strong><strong>ان داستانها</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> و خارج</strong><strong>ی</strong><strong> بر ا</strong><strong>ی</strong><strong>ن مبنا تفاوت وجود دارد. کتابها</strong><strong>ی</strong><strong> داستان</strong><strong>ی</strong><strong>- تصو</strong><strong>ی</strong><strong>ر</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> و افسانهها</strong><strong>ی</strong><strong> ا</strong><strong>ی</strong><strong>ران</strong><strong>ی</strong><strong> از مؤلفهها</strong><strong>ی</strong><strong> تفکر فلسف</strong><strong>ی</strong><strong> ب</strong><strong>ی</strong><strong>شتر</strong><strong>ی</strong><strong> نسبت به کتابهای داستانی- تصویری خارج</strong><strong>ی</strong><strong> دارند. همچنین مؤلفههایی که در داستانهای ایرانی نسبت به داستانهای خارجی دیده می شد، مربوط به مهارتهای کاوشگری هستند. </strong><br /><br />
افسانههای ایرانی,کتابهای داستانی- تصویری ایرانی,کتابهای داستانی- تصویری خارجی,مؤلفههای تفکر فلسفی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_558.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_558_1e10d5d99033624acf0751b202997436.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
بررسی مفهوم توانمندسازی در داستانهای احمد اکبرپور
113
136
FA
فریده
پورگیو
دانشگاه شیراز
فاطمه
فرنیا
دانشگاه شیراز
10.22099/jcls.2013.561
<strong>احمد اکبرپور(1349) با سبک و شیوه­ی روایتی پست­مدرنش در داستانهای کودک و نوجوانان خود، تحول عظیمی را در ادبیات کودک معاصر کشورمان ایجاد کرده است. در داستانهای او معمولاً رابطه­ی جالبی میان نویسنده، شخصیتها به­خصوص قهرمان داستان و حتی خواننده وجود دارد که باعث متمایز شدن کارهای او</strong><strong>شده است. مفهوم قدرت در تمامی عرصه­های زندگی اهمیت بسیاری دارد</strong><strong>و </strong><strong>در ادبیات کودک نیز به­وضوح بیشتری یافت می­شود؛ چون نویسندگان ادبیات کودک اغلب بزرگسال هستند. اما گاهی نویسندگان ادبیات کودک در آثار خود روابط قدرت سلسله­ مراتبی را می­شکنند و به این ترتیب، به خوانندگان قدرت و امید بیشتری می­دهند. این نویسندگان اغلب به صورت ناخودآگاه از تکنیکها و روشهای توانمندسازی بهره میگیرند. این مقاله سعی دارد نویسندگان ادبیات کودک را با این تکنیکها آشنا کند تا آنها بتوانند آگاهانه در توانمندسازی خوانندگانشان سهمی داشته باشند. با استفاده از تئوری توانمندسازی برگرفته از الیشوا سادان (2004) و مناسب کردن این تئوری برای ادبیات کودک، نگارندگان این مقاله داستانهای <em>من نوکر بابا نیستم</em>، <em>غول و دوچرخه</em>، و <em>رویاهای جنوبی</em> اکبرپور را از دیدگاه توانمندسازی بررسی می­کنند. در پایان شگردهای توانمندسازی که اکبرپور از آنها بهرهگرفته است، معرفی میشوند.</strong> <br /><br />
احمد اکبرپور,ادبیات کودک,مفهوم توانمندسازی,توانمندسازی در ادبیات کودک
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_561.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_561_25a2a25cb090f59ae88e07f1eb2d03fa.pdf
دانشگاه شیراز
مطالعات ادبیات کودک
2008-8647
0616-2783
4
1
2013
07
23
شخصیتسازی و شخصیتپردازی در آثار اقتباسی از مثنوی مولوی برای کودکان و نوجوانان
137
159
FA
محمدیوسف
نیری
دانشگاه شیراز
پروین
مرتضایی
دانشگاه شیراز
10.22099/jcls.2013.552
<strong>شخصیت­سازی و شخصیت­پردازی یکی از عناصر مهم در آثار داستانی کودک و نوجوان است و به دلیل اهمیت فراوان آن، نویسندگان همواره در گزینش و عملکرد شخصیت­های داستانی آثار خود دقت کرده­اند. در آثار ادبی اقتباسی از متون کهن نیز شخصیت­پردازی از جایگاه مهمی برخوردار است؛ به گونه­ای که شخصیت­ها ابزار بیان اندیشه­ و پیام نویسنده قرارگرفته­اند. شخصیت­های آثار اقتباسی از <em>مثنوی</em> بهترین نمونه برای اثبات این ادعا هستند. در این مقاله، نخست انواع شخصیت در 35 اثر اقتباسی از<em> مثنوی</em>، از جمله خاله خودپسند، راز و پرنده سخن­گو، برای کودکان و نوجوانان، معرفی و دسته­بندی شده است، در ادامه مهمترین ویژگی­های شخصیت­های این آثار معرفی شده­ و میزان دخل و تصرف نویسندگان در شخصیت­­پردازی آثار اقتباسی روشن شده­ است. آثار مورد نظر به چند دلیل از بین 128 اثر اقتباسی از <em>مثنوی</em> انتخاب شده ­است؛ دلیل اول آن که این آثار غالباً تک روایتی بوده و مجموعه­های داستانی به دلیل طولانی بودن آن­ها، از حوزه­ی این پژوهش خارج شده­اند و دیگر آن که این پژوهش، فقط آثار اقتباسی بازآفرینی و بازنویسی را بررسی کرده و دیگر انواع اقتباس، از حوزه­ی بررسی خارج شده­اند. هدف از بررسی شخصیت­ها در آثار اقتباسی از <em>مثنوی</em> این است که انواع شخصیت­ها مشخص و دستهبندی شده و شیوه­های پردازش آن­ها بررسی شود. دستهبندی شخصیت­ها، بررسی جنبه­های نمادین آن­ها و کشف نوآوری­ها در شخصیت­سازی این آثار از جمله، ورود شخصیت­های کودک­ و نوجوان و شخصیت­های مؤنث، از مهم­ترین یافته­های پژوهش حاضر است.</strong><br /><br />
ادبیات کودک و نوجوان,توصیف,شخصیت,شخصیتپردازی,گفتوگو,مثنوی مولوی
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_552.html
https://jcls.shirazu.ac.ir/article_552_9a6c469bb64ce72acc29d642adcdf5f0.pdf