• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
مطالعات ادبیات کودک
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 8 (1396)
دوره دوره 7 (1395)
دوره دوره 6 (1394)
دوره دوره 5 (1393)
دوره دوره 4 (1392)
شماره شماره 2
شماره شماره 1
دوره دوره 3 (1391)
دوره دوره 2 (1390)
دوره دوره 1 (1389)
نیکویی, علیرضا, باباشکوری, شراره. (1392). بازخوانی قصه‌های کودکان بر مبنای مولفه‌ی طرح‌‌واره در رویکردِ شناختی. مطالعات ادبیات کودک, 4(2), 149-174. doi: 10.22099/jcls.2014.1145
علیرضا نیکویی; شراره باباشکوری. "بازخوانی قصه‌های کودکان بر مبنای مولفه‌ی طرح‌‌واره در رویکردِ شناختی". مطالعات ادبیات کودک, 4, 2, 1392, 149-174. doi: 10.22099/jcls.2014.1145
نیکویی, علیرضا, باباشکوری, شراره. (1392). 'بازخوانی قصه‌های کودکان بر مبنای مولفه‌ی طرح‌‌واره در رویکردِ شناختی', مطالعات ادبیات کودک, 4(2), pp. 149-174. doi: 10.22099/jcls.2014.1145
نیکویی, علیرضا, باباشکوری, شراره. بازخوانی قصه‌های کودکان بر مبنای مولفه‌ی طرح‌‌واره در رویکردِ شناختی. مطالعات ادبیات کودک, 1392; 4(2): 149-174. doi: 10.22099/jcls.2014.1145

بازخوانی قصه‌های کودکان بر مبنای مولفه‌ی طرح‌‌واره در رویکردِ شناختی

مقاله 7، دوره 4، شماره 2، پاییز و زمستان 1392، صفحه 149-174  XML اصل مقاله (365 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcls.2014.1145
نویسندگان
علیرضا نیکویی* ؛ شراره باباشکوری
دانشگاه گیلان
تاریخ دریافت: 26 اسفند 1391،  تاریخ پذیرش: 26 اسفند 1391 
چکیده
 چکیده
قصه­های کودکان عموماً در صورت و روایت، ساده و قابل دریافت و در زیرساخت،  غنی و سرشار از نکات شناختی- عاطفی و توانمایگیِ تأویلی‌اند. این قصه­ها گرچه در مقام ارتباط (فرم، روایت و زبان) به راحتی با مخاطب خود رابطه برقرار می‌کنند؛ در مقام کارکرد‌های پنهان و پیچیده، واجد شبکه‌ی عظیم و گسترده­ای از مفاهیم، الگوها، طرح‌واره­های شناختی هستند بیان غیر مستقیم قصه‌ها،  ناخودآگاه کودک را  مخاطب قرار می‌دهد و از رهگذر شناخت و تغییر«طرح‌واره­های» منفی و ناسازگار و جایگزین کردن آن­ها با طرح‌واره­های مثبت و درمانگر، آن­ها را  برای رویارویی با «جهان­هایِ واقع و ممکن» آماده  می‌کند. تاثیر داستان بر رشد کودکان به دلیل در برگرفتن استعاره­ها و طرحواره­ها و تمهید فرایندهای رشد بسیار پیچیده است. قصه­گویی با بیدارکردن نیروهای درونی کودک و استفاده از دانش طرح‌واره­ای او، غیرمستقیم او را از موانع، تضادها و نیز امکان­ها و استعدادهایش آگاه می­کند و او را به تفکر، تعمق و جست‌وجو وا می­دارد. بحث «طرح‌واره» یکی از مباحث مهم و کانونی در حوزه‌ی مطالعات میان‌رشته­ای و علوم‌شناختی است. طرح‌واره­ها نوعی تجربه سازمان یافته و دانش­های بسته­بندی شده­اند که چارچوب­های شناختی ما را به عنوان مجموعه‌ای متشکل از ذهنیت­ها، تصورات، تصاویر و ارزش­ها و احساسات رقم می­زنند. طرح‌واره درمانی بر این است که اندیشه­ها و الگوهای رفتاری منفی به نوعی با تجربه­های منفی دوران کودکی مرتبط­اند و چنانچه این الگوها که آن­ها را طرح‌واره­هایِ ناسازگار می­نامند، به درستی شناخته نشوند، مقابله با آن­ها راه به جایی نمی­برد. در این مقاله قصه­های مشهور کودکان  بر مبنای نظریه طرح‌واره و دو راه حلِ اساسی: «تغییرِ» طرح‌واره­هایِ منفی و ناسازگار و «تعبیر»‌های مثبت و درمانگر، بازخوانی و تحلیل می­شود.
کلیدواژه‌ها
شناخت؛ طرح‌واره‌های مثبت و منفی؛ قصه‌ی کودک؛ ناخودآگاه
مراجع

آسابرگر، آرتور. (1380). روایت در فرهنگ عامیانه؛ رسانه و زندگی روزمره. ترجمه­ی محمدرضا لیراوی، تهران: سروش.

احمدی، امیر و رجب سلمانی، عباس. (1389).«معنی‌شناسی شناختی». مجموعه مقالات نخستین کارگاه معنی شناسی. تهران: انجمن زبان‌شناسی ایران، صص91-93. 

احمدی، بابک. (1375). ساختار و تاویل متن. تهران: ‌مرکز.

ـــــــــــــ (1380). ساختار و هرمنوتیک. تهران: گام نو.

الول ساتن، پ. (1388). قصّه‌های مشدی گلین خانم، آذر امیر حسینی، تهران: مرکز   

افراشی، آزیتا و نعیمی، فاطمه. (1389). «تحلیل متون داستانی کودک با رویکرد شعرشناسی شناختی». زبان شناخت، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 1، شماره‌ی 2، صص1-26.

ایروانی، محمود و باقریان، فاطمه. (1383). شناختاجتماعی. تهران: ساوالان.

بتلهایم، برونو. (1381). افسون افسانه‌ها. ترجمه‌ی اختر شریعت زاده، تهران: هرمس.

پیاژه، ژان. (1382). شکل‌گیری نماد در کودکان. ترجمه‌ی زینت توفیق، تهران: نی.

حسن‌زاده، ‌علیرضا. (1381). افسانه زندگان. تهران: ‌بقعه.

خدیش، پگاه. (1387). ریخت‌شناسی افسانه‌های جادویی. تهران: علمی و فرهنگی.

خسرونژاد، مرتضی. (1382). معصومیت و تجربه (درآمدی بر فلسفه‌ی ادبیات کودک). تهران: مرکز

ریکور، پل. (1373). زندگی در دنیای متن. ترجمه‌ی بابک احمدی، تهران: ‌مرکز.

زایپس، جک. (1386). هنر قصه‌گویی خلاق. ترجمه‌ی مینو پرنیانی، تهران: رشد.

سلیمی، حسین. (1388). «استفاده از داستان برای پرورش اندیشیدن». مجله تعلیم و تربیت استثنایی، شماره‌ی 98-99. تهران: سازمان آموزش و پرورش استثنایی، صص36-44.

سیدی، طاهره. (1379) تأثیرقصه‌گوییدرکاهش رفتارهایپرخاش‌گرانهکودکان. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

شارف. ریچارد اس. (1386). نظریه‌های روان‌درمانی و مشاوره. ترجمه‌ی مهرداد فیروزبخت، تهران: خدمات فرهنگی رسا.

شیبانی، شهناز؛ یوسفی لویه، مجید؛ دلاوری، علی. (1385). «تأثیر قصه‌درمانی بر کاهش علائم افسردگی در کودکان افسرده». پژوهشدرکودکان استثنایی، سال 6، شماره‌ی 4، صص893-916.

شیخ‌الاسلامی، حسین. (1385). «کودکی در آینه؛ نگاهی شکل‌شناسانه به رابطه‌ی ادبیات کودک و ارزش‌های مسلط زندگی»، پژوهش‌نامه‌ی ادبیات کودک و نوجوان، سال 12، شماره‌ی 45-46، تهران: افق، صص48-58.

شیخ رضایی، حسین و دیگران. (1389).«رشد اخلاقی کودکان و ادبیات داستانی». دوفصلنامه تفکر و کودک، سال 1، شماره‌ی 1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، صص37-68.

صفوی، کوروش. (1379). درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: سوره‌ی مهر.

فکوهی، ناصر. (1381). نظریه‌های انسان‌شناسی. تهران: نی.

قاسم زاده، حبیب‌الله. (1379). استعاره و شناخت. تهران: فرهنگستان.

کریمی، ‌عبدالعظیم. (1384). «تخیل و مکانیزم آن در کودکان». ‌روشنان، ‌دفتر2، ‌تهران، صص7-9.

کوکبی، مرتضی و دیگران. (1389). بررسی مهارت‌های تفکر انتفادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان.

گریم، یاکوب لودویگ کارل. (1378). جهان افسانه‌ها (مجموعه کامل افسانه‌های گریم)، ترجمه‌ی هرمز ریاحی، بهزاد برکت، نسرین طباطبایی، تهران: فکرروز

گلدارد، کاترین و گلدارد، دیوید. (1382). راهنمایعملیمشاورهباکودکان. ترجمه مینو پرنیانی، تهران: رشد.

لچر، دنیس بی و دیگران. (1389). ارتباط با کودکان از طریق داستان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

مارزلف، اولریش. (1371). طبقه‌بندی قصه‌های ایرانی. ترجمه‌ی کیکاووس جهانداری، تهران: سروش.

محجوب، محمدجعفر. (1382). ادبیات عامیانه ایران. تهران: چشمه.

محمداسماعیل، الهه. (1383). بازیدرمانی،نظریه‌ها، روش‌ها و کاربردهایبالینی. تهران: دانژه.

مکتبی‌فرد، لیلا. (1389).«سیر تحول و شکل‌گیری مهارت‌های تفکر انتقادی در داستان‌های تالیفی ایرانی برای کودکان و نوجوانان». دوفصلنامه تفکر و کودک، سال1، شماره‌ی1، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، صص103-124.

یالوم، اروین.د. (1390). روان درمانی اگزیستانسیال. ترجمه‌ی سپیده حبیب، تهران: نی.

یوسفی لویه، مجید. (1387). «قصه درمانی و اختلال‌های روان‌شناختی کودکان». نشریه‌یروان‌شناسی و علوم تربیتی. تربیت استثنایی، شماره‌ی 84 و85، صص12-28.

یوسفی لویه، مجید؛ متین، آذر. (1383). «تأثیر قصه درمانی بر راهبردهای رویارویی کودکان با مشکلات یادگیری». پژوهش درکودکاناستثنایی، سال 6، شماره‌ی 20، صص603-622.

Arad, D. (2004). If Your Mother Were An Animal, What Animal Would She Be?  Creating Play Stories in Family Therapy: The Animal Attribution Story –Telling- Technique.

D'Andrade .Roy G. (1995). The Development of cognitive Anthropology. Cambridge University Press.

Evans,vyvyan.(2007).A Glossory of cognitive Linguistics. edinburgh university press.

Lakoff,G,&Johnson.m. (1980). metaphors we live by.chicago and London: university of Chicago press

Mandler. J. (1984). Stories, Scripts, and Scenes: Aspects of Schema Theory. Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Turner,M.(1996).The Literary Mind.Oxford:Oxford University.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 6,400
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,268
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.