تصویر سازی زنان در قصه های عامیانه ی مردم فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شیراز

چکیده

چکیده
قصه از برجسته ترین و رایج ترین گونه های ادبیات عامه است. تصویرهایی از زندگی مردم زمانه، تضادهای طبقاتی و ستیزه جویی های اجتماعی، رفتار و روابط خانوادگی، گرایش های قومی و مذهبی، آداب و رسوم متداول را به زبان ساده و به صورت طنز بیان می کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تصویرسازی زنان در قصه های عامیانه ی مردم فارس است. روش پژوهش کیفی و رویکرد تحلیل داده های آن توصیفی- تفسیری است. روش جمع آوری داده ها اسنادی و روش تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کیفی جهت دار است. نتایج نشان داد که نقش های زنانه بیشتر از مردانه و نقش های سنی دختر جوان و مرد میانسال بیشتر از بقیه ی نقش هاست. شخصیت اصلی در بیشتر قصه ها زنان اند. زنان و مردان در صفات متعددی تصویر سازی شده اند و همچنین الگوی سفر و روایت جست و جو در قصه ها کاملا مردانه نیستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of Women in Folk Tales of Fars

نویسنده [English]

  • Shahrzad Shahsani
Shiraz University
چکیده [English]

Representation of Women in Folk Tales of Fars
 

Shahsani*

Shiraz University
 
Abstract
The aim of this research is study the image of women in folk tales of Fras Province, Iran. Method of research is qualitative and the approach of data analysis is descriptive-analytic. Method of data gathering is archives and method of analysis is directed qualitative content analysis. Results showed that women's images and roles exist more than men's. Representations of young girl and middle-aged man are more than others groups. Women and men are represented with diverse descriptions and portray various characters. Paradigm of travel and narrations of quests in tales are not completely masculine.
 
 
 
* Assistante Prof. of  Educational psychology, shshahsani@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Women
  • Fars folk tales
  • Original personality
  • Paradigm of travel
  • quest narration
استیونز، جان. (۱۳۸۷). «جنسیت و نوع ادبی»، در: دیگرخوانی‌های ناگزیر. به کوشش مرتضی خسرونژاد، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
افشانی، علی‌رضا و همکاران. (۱۳۷۷). «بازتولید نقش‌های جنسیتی در کتاب‌های فارسی مقطع ابتدایی». پژوهش زنان، دوره‌ی ۷، ش۱، صص۸۷-۱۰۷.
آموزگار، ژاله. (۱۳۸۴). «نقش و کاربرد قصه در ادب فارسی». تاریخ اساطیری ایران، تهران: سمت.
آیدنلو، سجاد. (۱۳۸۷).«پهلوان بانو». مجله‌ی مطالعات ایرانی،س۳، ش۱۳،صص۱۱-۲۴.
باقری، بهادر. (۱۳۹۲). «زنان فعال و منفعل در داستان‌های منثور عامیانه». فرهنگ و ادبیات عامیانه، س۱، ش۱، صص۱۲۱-۱۴۲.
پاینده، حسین. (۱۳۷۳). «شخصیت‌پردازی در داستان کوتاه». ادبیات داستانی، تهران:  البرز.
پورگیو، فریده و مسیح ذکاوت. (۱۳۸۹). «بررسی نقش‌های جنسیتی در خاله‌سوسکه». مطالعات ادبیات کودک، س۱، ش۲، صص۲۷-۴۳.
حسینی، مریم. (۱۳۸۶). «مقایسه‌ی تطبیقی جلوه‌های زن در حکایت‌های هندی – ایرانی ادب کلاسیک فارسی». زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، س۵، ش۱۸، صص۲۹-۵۶.
حسینی، مریم و فهیمه زارع‌زاده. (۱۳۸۸). «مقایسه‌ی تطبیقی سیمای زن در داستان‌های هزار و یک‌شب و نگاره‌های صنیع‌الملک نقاش». زن در فرهنگ و هنر، س۱، ش۲، صص۱-۱۸.
دو ورژه، موریس. (۱۳۶۲). روش‌های علوم اجتماعی. ترجمه‌ی خسرو اسدی، تهران: امیرکبیر.
فقیری، ابوالقاسم. (۱۳۴۹). قصه‌های مردم فارس. تهران: سپهر.
کرمی، میثم. (۱۳۸۴). «شاهنامه و حماسه‌ی زن».  اباختر، س۴، ش۱۲، صص۱۸-۳۲.
گرین، الین. (۱۳۸۴). هنر و فن قصه‌گویی. ترجمه‌ی طاهره آدینه‌پور. تهران: ابجد.
محسنی، منوچهر. (۱۳۷۹). جامعه‌شناسی عمومی. تهران: کتابخانه‌ی طهوری.
مقصودی، سوده. (۱۳۸۰). «بررسی نقش زنان در داستان‌های کودکان». زن در توسعه و سیاست، س۳، ش۱۰، صص۴۱-۵۵.
نوبخت، رضا و نسرین احمدی. (۱۳۸۸). «بررسی نقش و جایگاه زن جنوب در قصه‌های عامیانه (جامعه‌ی مورد مطالعه: قصه‌های عامیانه‌ی شهرستان لامرد)». زن و فرهنگ و هنر، س۱، ش۱، صص۶۱-۷۳.
نورتن، دونا. (۱۳۸۲). شناخت ادبیات کودکان: گونه‌ها و کاربردها از روزن چشم کودک. مترجمان منصوره راعی و همکاران، تهران: قلمرو.
نیکولایوا، ماریا. (۱۳۸۷). «بزرگ‌شدن: دوراهی ادبیات کودک»، در: دیگرخوانی‌های ناگزیر. به کوششمرتضی خسرونژاد. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
Agular, M. (2001). "Women in Philippine Folktales". Paper Read at the Philippine PEN Conference CAPBuilding. Dumaguete city. Novmber 28.
Bloodworth, D. (1996). "Women in Traditional China & their Portrayal Folktales". The Chinese Looking Glass. New York.
Goldberg, C. (2004). "At the Ogres House". Folklore, Vol. 115, No. 3.
Grabinska, K. (1994). "Women Who refused to marry: A Jungian Interpretation of selected Inuit Folktales". The Union Institute.
Hsieh, H & Shanon, S. (2005). "Three Approaches to Content Analysis". Qualitative Health Research, Vol.15, No.9.
Marie, K. (2005). "Whose immortal picture stories? Amar Chitra Katha and the Construction of Indian Identities".The University of Texas at Austin. [Online]:http:// proquest.umi.com/ pqdweb?index= 3&did= 775392871&srchmode=2&sid=30&
Mebele, L. (2006). "Women in the African Folktales". Research in African Literatures. Vol.32, No.2.
Stockard, J. (1980). "The Role of the American Black Woman in Folkteles". Tulane University.
Struss, A & Corbin,J. (2005). Pamela Maykut, Richard Morehouse. Beginning qualitative research. The Falmar Press.
Virtue, D & Vogler, k. (2008). "An Analysis of Folktales from Denmark". Journal of Social Studies Research. Vol.32, No.1.
Wilson, S. (2010). "An Archetypal Female Hero in the Adventures of Daniel boon". Journal of American Studies. Cambridge: vol. 44. No.2.
Yamamoto, M. (1996). "The Urashima Legend: Changing gender representation in a Japanese tale".       University of California, Berkeley.