البرزی, محبوبه, یوسفی, فاطمه. (1396). بررسی مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسهی داستانهای تألیفی و ترجمهای سالهای 1385-1380 ردههای سنی ب و ج). مطالعات ادبیات کودک, 8(2), 55-78. doi: 10.22099/jcls.2016.3865
محبوبه البرزی; فاطمه یوسفی. "بررسی مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسهی داستانهای تألیفی و ترجمهای سالهای 1385-1380 ردههای سنی ب و ج)". مطالعات ادبیات کودک, 8, 2, 1396, 55-78. doi: 10.22099/jcls.2016.3865
البرزی, محبوبه, یوسفی, فاطمه. (1396). 'بررسی مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسهی داستانهای تألیفی و ترجمهای سالهای 1385-1380 ردههای سنی ب و ج)', مطالعات ادبیات کودک, 8(2), pp. 55-78. doi: 10.22099/jcls.2016.3865
البرزی, محبوبه, یوسفی, فاطمه. بررسی مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسهی داستانهای تألیفی و ترجمهای سالهای 1385-1380 ردههای سنی ب و ج). مطالعات ادبیات کودک, 1396; 8(2): 55-78. doi: 10.22099/jcls.2016.3865
بررسی مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله در ادبیات کودکان در ایران (بر مبنای بررسی و مقایسهی داستانهای تألیفی و ترجمهای سالهای 1385-1380 ردههای سنی ب و ج)
تاریخ دریافت: 12 خرداد 1394،
تاریخ بازنگری: 19 شهریور 1395،
تاریخ پذیرش: 17 مهر 1395
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه کتابهای داستانی تألیفی و ترجمهای بر اساس مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله بود است. داستانهای مورد بررسی در این پژوهش، شامل 10 کتاب داستانی تألیفی و 10 کتاب داستانی ترجمهای برگزیده از سوی شورای کتاب کودک بین سالهای 1380 تا 1385، متناسب برای گروه سنی "ب" و "ج" بود که با نظر متخصصان انتخاب شدند. این متون داستانی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مراحل حل مسأله "دیویی" و ویژگیهای حلکنندگان مسأله "گریفین" مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که در داستانهای ترجمهای، مرحلهی جمعآوری اطلاعات و در داستانهای تألیفی مرحلهی ارائهی راه حلها و بررسی راه حلها دارای بیشترین فراوانی بود و مرحلهی تعیین مسأله و تدوین نتایج و ارزیابی آنها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. نتیجه دیگر اینکه ویژگی تفکر تعاقبی در داستانهای ترجمهای و ویژگی مقاومت در داستانهای تألیفی به میزان بیشتری مشاهده شد و ویژگیهای دانش پیشین و توجه به دیدگاهها در هر دو گروه داستان کمتر مشاهده شد. در کل، کتابهای داستانی ترجمهای از مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله بیشتری نسبت به داستانهای تألیفی برخوردار بود که با رعایت جوانب احتیاط میتوان گفت غنیتر از داستانهای تألیفی بودند. نتیجه دیگری که این پژوهش در پی داشت این بود که هر دو گروه متون داستانی، از اکثر مراحل حل مسأله و ویژگیهای حلکنندگان مسأله برخوردار بودند.
A Comparison of Persian and Translated Storybooks Published Between 1380-1385
چکیده [English]
A Study of Problem-Solving Stages and the Characteristics of Problem Solvers in Children's stories in Iran: A Comparison of Persian and Translated Storybooks Published Between 1380-1385 Abstract The main goal of this research was a comparison of written stories in Persian and translated stories based on problem solving stages and the characteristics of problem solvers. The stories in this study consist of 10 written story books in Persian and 10 translated story books published between 1380-1385 which were selected by Children's Book Council of Iran. These stories were analyzed using the method of deductive qualitative content analysis according to the Dewey's problem-solving stages and Griffin's characteristics of problem solvers. The findings showed that, in translated stories, the "data collection stage" and in written stories, "check solutions" had the highest frequency. And "problem definition", "formulation of the result" and "evaluation" in both groups of books were lower. Also, results showed that the "consequential thinking characteristic" in translated stories and "persistence characteristic" in written stories were observed to a greater extent, and "prior knowledge" and "considering the viewpoints" in both groups were lower. On the whole, translated story books included more problem-solving stages and the characteristics of problem solvers components than written stories. It may be said that the translated books were richer than written story books. Another result was that both groups of the discussed stories possess the majority of problem-solving stages and characteristics of problem solvers. Keywords: problem solving thinking, Dewey's problem-solving stages, Griffin's characteristics of problem solvers, written stories, translated stories.
ــــــــــــــــــ. (1384). آخرین آواز مترسک. تهران: شباویز.
البرزی، محبوبه. (۱۳۸۶). تبیینواسطهگریباورهایانگیزشیدرمدلخلاقیتکودکانبارویکردبهمتغیرهایخانوادگی،مدرسهایوباورهایاسنادیدردانشآموزانمقطعابتدایی. پایاننامهی دکتری علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
ایمان، محمدتقی؛ افراسیابی، حسین. (1386). «عوامل اجتماعی اقتصادی موثر بر اثربخش الگوی حل مسأله ی والدین در زمینه مسائل جوانان». مجله علمی پژوهشی دانشگاه اصفهان، سال4، شمارهی 24، صص 121-140.
پاتر، بیتریکس. (1383). خرگوش کوچولو. ترجمهی طاهره آدینهپور، تهران: علمی و فرهنگی.
پریرخ، مهری و همکاران. (۱۳۸۸). «ردپای مفاهیم فلسفی در داستانهای کودکان؛ پژوهشی پیرامون شناسایی عناصر مرتبط با آموزش تفکر فلسفی». مطالعهیکتابداریوعلوماطلاعاتوعلومتربیتیوروانشناسی.س۱۶، ش۴، صص57-80
شهبازی، سارا؛ حضرتی، مریم؛ معطری، مرضیه؛ حیدری، محمد. (1391). «تأثیر مهارت حل مسأله بر هوشبهر هیجانی دانشجویان پرستاری شیراز». مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شمارهی 12، صص 67-76.
ــــــــــــــ. (1381). زیر نور ماه. ترجمهی افسانه شعبان نژاد، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
مکتبیفرد، لیلا. (۱۳۸۹). بررسیتناسبمحتوایداستانهایتألیفیایرانیبرایکودکانگروهسنی«ج» بامهارتهاومؤلفههایتفکرانتقادی. پایاننامهی دکتری علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز.
میری، زهره و همکاران. (۱۳۹۱). «تأثیر مهارتهای حل مسأله بر یادگیری خودنظمجویی دانشآموزان». فصلنامهیرشدآموزشمشاورمدرسه، ش۲۷، صص 24-29.
نادی، محمدعلی و همکاران. (۱۳۹۰). «تأثیر آموزش تفکر انتقادی، حل مسأله و فراشناخت بر یادگیری خودراهبر در دانشجویان». پژوهشدربرنامهیدرسی، س۸، ش۱و۲، صص 53-61
Griffin, Shari L. (2005). “It’s the Thougth Conts: The Portrayal Of Problem Solving In Childrens Literature”. phd. Department of Gurriculum and Instruction, University of Wyming.
Guilford, J. P. (1950)."Creativity" American Psychologist. Vol. 5,pp. 444- 454.
Guss, D.& Tuson, T. (2009)." Fire and Ice: Cultural Influences on Complex Problem Solving".Department of Psychology, 1 UNF Drive
Osborn, A (1953) Applied Imagination. New York: Charles Scribner.