بررسی تطبیقی سبک شناسی فانتزی در ادبیات کودک در زبان فارسی و انگلیسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو علمی دانشگاه پیام نور

2 کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور

چکیده

چکیده
فانتزی، تخیل درباره‌ی موضوعی در گذشته یا رویدادی در آینده است که اکنون واقعیت ندارد، اما متکی به دانش و تخیل فردی است، بنابراین از دنیای ایدئال سخن می‌گوید؛ ازاین‌رو، داستان‌های فانتزی نقشی اساسی در پرورش تخیل انسان بر عهده دارند. شخصیت‌ها، رخداد‌‌ها و کنش‌ها همگی رؤیاگونه و دارای قوانین خاص خود هستند. ادبیات فانتزی به‌معنای امروزی، در سده‌ی هجدهم، یعنی عصر خرد در اروپا پدید آمد؛ هرچند عناصر آن در اسطوره‌ها و افسانه‌های کهن وجود داشته است. در این پژوهش به بررسی آثاری در زمینه‌ی ادبیات فانتزی کودک در دو زبان فارسی و انگلیسی پرداخته‌ایم و آن‌ها را از منظر سبک‌شناسی زبانی بررسی کرده‌ایم. برای انجام این‌ کار، پانزده داستان کوتاه از بیاتریکس پاتر (Beartrix Potter) را از زبان انگلیسی و پانزده داستان کوتاه از  مجموعه‌ی دوازده‌جلدی قصههای کوچک برای بچههای کوچک را از زبان فارسی انتخاب کرده‌ایم. این مجموعه داستان‌های کوتاه با همکاری جمعی از نویسندگان کودک نگاشته شده است؛ از جمله مژگان شیخی، شکوه قاسم­نیا، حسین فتاحی، فروزنده نعمت‌اللهی و جعفر ابراهیمی. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که فانتزی به‌منزله‌ی شاخه‌ای‌ از ادبیات، در زبان فارسی و انگلیسی تفاوت‌ها و شباهت‌های درخور توجهی دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative study of stylistics of fantasy in English and Persian children's literature

نویسنده [English]

  • Sedigheh Meghdari 1
1 Payame Nour University
چکیده [English]

A comparative study of stylistics of  fantasy in English and Persian children's literature
Sedighehsadat Meghdari                            Fahimeh Tokhmafshan
 
Assistant Prof. of Linguistics          MA, General Linguistics
Payam-e Noor University
Abstract
 Fantasy as a genre is regarded as imagination about a subject in the past or an event in the future that is not real now, but relies on individual's knowledge and imagination. Fantasy literature, as it stands today, arose in Europe in the eighteenth century, the age of Enlightenment, in Europe, although its elements exist in ancient myths and legends. In this research, we have studied the works in the field of children's fantasy literature in both Persian and English languages from the perspective of linguistic stylistics. To do this, we chose Beatrix Potter series in English and the collection of Small Stories for Small Children in Persian. The results show that fantasy as a branch of literature in Persian and English has significant differences and similarities.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Fantasy Literature
  • comparative Discourse Analysis
  • Story
  • Writing Style
  • Characterization
ابراهیمی، حسین. (1379). «فانتزی؛ دریچه‌ای به امکانات نو». پژوهش‌نامهی ادبیات کودک و نوجوان، سال 12، شماره‌ی 20، صص143-146.
ابراهیمی لامع، مهدی. (۱۳۹۱). «کارکرد داستان‌های فانتزی در ادبیات کودکان». کتاب ماه کودک و نوجوان، سال۱۵، شماره‌‌ی۱۷۷، صص۵۳-۵۸.
اگان، کی‌ران. (۱۳۸5-1384). «‌فانتزی و واقعیت در داستان‌های کودکانه». ترجمه‌ی شیوا خویی، کتاب ماه کودک و نوجوان، سال 10، شماره‌ی ۱۰۱تا۱۰۵، صص۹۹-۱۱۴.
البرزی، محبوبه و همکاران. (1392). «مقایسه‌ی افسانه‌های ایرانی‌، کتاب‌های داستانی- تصویری ایرانی و کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی»، مطالعات ادبیات کودک، سال4، شماره‌ی1، صص91-112.
بارونیان، حسن. (1387). شخصیت‌پردازی در داستان‌های کوتاه دفاع مقدس. تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس.
باقری، مهناز. (1387). «فانتزی دنیای پر رمز و راز». کتاب ماه کودک و نوجوان، سال، 12، شماره‌ی 126 و 127، صص88-90.
بهروزکیا، کمال. (1385). «فانتزی: ادبیات دوران جدید». کتاب ماه کودک و نوجوان، سال 10، شماره‌ی 104-106، صص 138-144.
پورخالقی‌چترودی، مه‌دخت و جلالی، مریم. (1389). «فانتزی و شیوه‌های فانتزی‌سازی شاهنامه در ادبیات کودک و نوجوان». مجله‌ی مطالعات ادبیات کودک، سال1، شماره‌ی 1، صص 55-73.
تادیه، ژان ایو (1378). نقد ادبی در قرن بیستم. ترجمه­ی مهشید نونهالی، تهران: نیلوفر.
تالکین، جی. آر. آر. (1385). «فانتزی و کودکان».ترجمه‌ی غلام‌رضا صراف، کتاب ماه کودک و نوجوان، صص126-137.
تخم‌افشان، فهیمه. (1394). بررسی تطبیقی گفتمان ادبیات فانتزی کودک در فارسی و انگلیسی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد دانشگاه پیام نور، مرکز قاین.
جلالی، مریم. (1388). «شیوه‌های فانتزی‌سازی ادبیات کهن». کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره‌ی 139-138، صص 41-43.
خویی، شیوا. (1385). «فانتزی و واقعیت در داستان‌های کودکان». کتاب ماه کودک و نوجوان، دوره‌ی 10، شماره‌ی 101 و 103، صص 99-114.
 سجودی، فرزان و زیرراهی، حسین. (1388). «بررسی زمان فعل فارسی در بوف کور و سووشون بر اساس نظریه زمان هارالد واینریش». نقد ادبی، سال 2، شماره‌ی 6، صص57-65.
شیخی، مژگان. (1388). معلم جدید، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک6. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1388). سفر دور و دراز، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک6. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1388). چه صدای مهربانی، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک6. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1393). گوریل نارگیلی، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک 12. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1393). مغازه دم فروشی، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک 12. تهران: قدیانی.
صدری‌نیا، باقر و منفردان، الهام. (1395). «گونه‌شناسی فانتزی در دو داستان صمد بهرنگی؛ اولدوز و عروسک سخنگو- اولدوز و کلاغ‌ها)». مطالعات ادبیات کودک، سال7، شماره‌ی2، صص 149-167.
عباسی، سکینه و جلالی پندری، یداله. (1393). «درنگی بر ظرفیت‌های فانتزی در جنیدنامه؛ پیش‌درآمد داستان بلند ابومسلم‌نامه». مطالعات ادبیات کودک، سال5، شماره‌ی1، صص93-114.
فتاحی، حسین. (1388). ماهی قرمز و قورباغه، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک8. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ.. (1388). خرگوش گوش کوتاه، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک8. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1388). گرگ بلا، خرگوش ناقلا، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک8. تهران: قدیانی.
قاسم‌نیا، شکوه. (1390). داستان سه دوست، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک1. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ.. (1389). آقا موش باهوش، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک2. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ.. (1389).از چی بترسم از چی نترسم، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک2. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ.. (1388). قورباغه خجالتی، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک5. تهران: قدیانی.
ـــــــــــــ. (1388). درسی برای موش کوچولوها، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک5. تهران: قدیانی.
لینچ براون، کارول. (1377). «فانتزی نو». ترجمه‌ی پرناز نیری، پژوهش‌نامهی ادبیات کودک و نوجوان، سال 4، شماره‌ی 12، صص 48-64.
محمدی، محمد. (1376). فانتزی در ادبیات کودکان. تهران: روزگار.
محمدی، علی و روزبهانی، علیرضا. (1391). «فانتزی، در هفت روز هفته دارم، یکی از کودکانه‌های احمدرضا احمدی». مطالعات ادبیات کودک، سال3، شماره‌ی1،صص87-107.
میرقادری، بشری‌سادات و احمدیان، حمید. (1394). «بررسی تطبیقی کتاب‌های داستانی- تصویری عربی، فارسی و انگلیسی بر مبنای شگردهای تمرکززدایی با نگاهی به داستان‌های: کاموای اضافی، کرم سه نقطه، و قصه قبل از خواب». مطالعات ادبیات کودک، سال6، شماره‌ی1، صص151-174.
نعمت‌اللهی، فروزنده. (1388). دم مخملی، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک9. تهران: قدیانی.
ــــــــــــــــــــ. (1388). اردک کاکل به­سر، قصه­های کوچک برای بچه­های کوچک9. تهران: قدیانی.
نیدلمن لین، راث. (1379). «فانتزی، فرار از واقعیت یا ارتقای واقعیت؟». ترجمه‌ی حسین ابراهیمی، پژوهش‌نامهی ادبیات کودک و نوجوان، سال6، شماره‌ی23، صص7-31.
Nodelman, P.; Mavis, R. (2003). The Pleasure of Children’s literature. Pearson, 3rd edition.
Potter, B. (1904). The Tale of Two Bad Mice, Frederick Warne & Co.
----------- (1907). The Tale of Tom Kitten, Frederick Warne & Co.
----------- (1911). The Tale of Timmy Tiptoes, Frederick Warne & Co.
----------- (1905). The Tale of the Pie and the Patty-Pan, Frederick Warne & Co.
----------- (1909). The Tale of The Flopsy Bunnies, Frederick Warne & Co.
----------- (1903). The Tale of Squirrel Nutkin, Frederick Warne & Co.
----------- (1908). The Tale of Samuel Whiskers or The Roly-Poly Pudding, FrederickWarne & Co.
----------- (1902). The Tale of Peter Rabbit, Frederick Warne & Co.
----------- (1910). The Tale of Mrs. Tittlemouse, Frederick Warne & Co.
----------- (1912). The Tale of Mr. Tod, Frederick Warne & Co.
----------- (1918). The Tale of Johnny Town-Mouse, Frederick Warne &Co.
----------- (1908). The Tale of Jemima Puddle-Duck,Frederick Warne &Co.
----------- (1904). The Tale of Benjamin Bunny, Frederick Warne & Co.
----------- (1906). The Story of Miss Moppet, Frederick Warne & Co.
----------- (1906). The Story of A Fierce Bad Rabbit, Frederick Warne &Co.