بررسی مفهوم توانمندسازی در داستان‌های احمد اکبرپور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

احمد اکبرپور(1349) با سبک و شیوه­ی روایتی پست­مدرنش در داستان‌های کودک و نوجوانان خود، تحول عظیمی را در ادبیات کودک معاصر کشورمان ایجاد کرده است. در داستان‌های او معمولاً رابطه­ی جالبی میان نویسنده، شخصیت‌ها به­خصوص قهرمان داستان و حتی خواننده وجود دارد که باعث متمایز شدن کارهای اوشده است. مفهوم قدرت در تمامی عرصه­های زندگی اهمیت بسیاری داردو در ادبیات کودک نیز به­وضوح بیش‌تری یافت می­شود؛ چون نویسندگان ادبیات کودک اغلب بزرگسال هستند. اما گاهی نویسندگان ادبیات کودک در آثار خود روابط قدرت سلسله­ مراتبی را می­شکنند و به این ترتیب، به خوانندگان قدرت و امید بیش‌تری می­دهند. این نویسندگان اغلب به صورت ناخودآگاه از تکنیک‌ها و روش‌های توانمندسازی بهره می‌گیرند. این مقاله سعی دارد نویسندگان ادبیات کودک را با این تکنیک‌ها آشنا کند تا آن‌ها بتوانند آگاهانه در توانمندسازی خوانندگانشان سهمی داشته باشند. با استفاده از تئوری توانمندسازی برگرفته از الیشوا سادان (2004) و مناسب کردن این تئوری برای ادبیات کودک، نگارندگان این مقاله داستان‌های من نوکر بابا نیستم، غول و دوچرخه، و رویاهای جنوبی اکبرپور را از دیدگاه توانمندسازی بررسی می­کنند. در پایان شگردهای توانمندسازی که اکبرپور از آن‌ها بهره‌گرفته است، معرفی می‌شوند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Theory of Empowerment in Ahmad Akbarpour’s Novels

نویسندگان [English]

  • Farideh Pourgiv
  • Fatemeh Farnia
Shiraz University
چکیده [English]

 

Farnia* F. Pourgiv**

Shiraz University
 
Abstract
Ahmad Akbarpour (1970) is an Iranian writer of children’s and young adults’ fiction who has been highly influential in the domain of Iranian modern children’s literature due to his postmodern narrative style. He has published many novels in which there always exists an interesting relationship between the writer and the characters. The issues of power and empowerment play a very important role in everyday life. The adults are likely to impose their dominancy over the children using all their power either by punishment or other familiar ways. The writers of children's literature-mostly being adults themselves-include these issues in their works. However, there are some writers who sometimes try to break the hierarchical power relationship between adults and children in order to empower the children. In this paper, the researchers have used Elisheva Sadan's theory of empowerment mentioned in her, Empowerment and Community Planning: Theory and Practice (2004), and have applied this theory to Akbarpour’s three works: I Am Not Dad’s Servant (Man Nokar-e Baba Nistam), Ghoul and the Bicycle (Ghul va Docharkhe) and The Southern Dreams (Royahaye Jonubi). Finally, the paper introduces some empowering tactics that Akbarpour has employed.  
 
 
 
* Ph.D. in English Language & Literature , ffarnia@hotmail.com
** Professor of  English Language & Literature, fpourgiv@rose.shirazu.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Children’s literature
  • Theory of empowerment
  • Theory of empowerment in children’s literature
  • Ahmad Akbarpour
استیونز، جان. (1386). «ایدئولوژی و گفتمان روایی در ادبیات داستانی کودک». در دیگرخوانی‌های ناگزیر. به کوشش مرتضی خسرونژاد، صص 71-90.
اکبرپور، احمد. (1384). رویاهای جنوبی. تهران: موسسه­ی فرهنگی منادی تربیت.
ـــــــــــــ. (1388). غول و دوچرخه. تهران: واحد کودک موسسه­ی نشر افق.
ـــــــــــــ. (1387). من نوکر بابا نیستم. تهران: نشر افق. 
بامداد، رایکا. (1383). «یک پله به عقب؟». کتاب ماه کودک و نوجوان. سال 7، شماره‌ی 10، صص96-101.
پورخالقی، مه‌دخت و مریم جلالی. (1389). «فانتزی و شیوه­های فانتزی­سازی شاهنامه در ادبیات کودک و نوجوان». مجله­ی علمی ­پژوهشی مطالعات ادبیات کودک، سال 1، شماره‌ی 1، صص 55-73.
حسام­پور، سعید. (1389). «بررسی خواننده­ی نهفته در داستان­های احمد اکبرپور: بر پایه­ی نظریه­ی ایدن چمبرز». مجله‌ی علمی­ پژوهشی مطالعات ادبیات کودک،سال1، شماره‌ی 1، صص101-127.
خسرونژاد، مرتضی. (1382). معصومیت و تجربه: درآمدی بر فلسفه‌ی ادبیات کودک. تهران: مرکز.
ــــــــــــــــ. (1386). «تولید نظریه‌ی ادبیات کودک: در گفت‌وگوی خسرو آقایاری با دکتر مرتضی خسرونژاد». کتاب ماه کودک و نوجوان، بهمن و اسفند  صص 10-14.
ــــــــــــــــ. (1387). دیگرخوانی‌های ناگزیر: رویکردهای نقد و نظریه‌ی ادبیات کودک. تهران: کانون پرورشی کودکان و نوجوانان.
مهدی­پور عمرانی، روح­الله. (1385). «خطی میان مرز و تخیل». پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان. شماره­ی 24، صص94-104.
نعیمی، زری. (1385). «معلق میان شاعر بالقوه و داستان­نویس بالفعل: مروری انتقادی بر آثار اکبرپور». پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، شماره­ی 24، صص 115-130.
یارمحمدی، لطف‌اله؛ یمینی، مرتضی و لیلا قنبری. (1389). «مقایسه‌ی تحلیلِ انتقادیِ گفتمان داستان‌های کوتاه معاصر بزرگ‌سالان و داستان‌های کوتاه معاصر نوجوانان». مجله‌ی علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک، سال 1، شماره‌ی 1، صص143-166. 
Beirne, Martin. (2006). Empowerment and Innovation: Managers, Principles, and Reflective Practice. Cheltenham, UK: Edward Elgar.
Chrismas, Simon. (1995). “Michel Foucault.” In Jenny Teichman and Graham White (Eds.). An Introduction to Modern European Philosophy. Great Britain: Macmillan Press LTD.
Sadan, Elisheva. (2004). Empowerment and Community Planning: Theory and Practice. Available online at: http://www.mpow.org