فیروز فاضلی؛ سمیه قربانپور دلیوند
چکیده
فلسفۀ میانفرهنگی در جستجوی راهکاری برای نهادینهکردن فرهنگ گفتوگو و پذیرش دیگری با هدف پایان دادن به وضعیت نزاع فرهنگهای متکثر در عصر جهانیشدن است. عنصر اصلی و اساسی در پژوهشهای مرتبط با رویکرد ...
بیشتر
فلسفۀ میانفرهنگی در جستجوی راهکاری برای نهادینهکردن فرهنگ گفتوگو و پذیرش دیگری با هدف پایان دادن به وضعیت نزاع فرهنگهای متکثر در عصر جهانیشدن است. عنصر اصلی و اساسی در پژوهشهای مرتبط با رویکرد هرمنوتیکی میانفرهنگی، موضوع فهم و درک «دیگری»، «غیر» یا «بیگانه»، میزان اهمیت و نوع نگاه به آن و موارد مرتبط با اینگونه مفاهیم است. شیوههای معرفی دیگری به نسل نوپای هر فرهنگ به وسیلۀ شعر کودک و خردسال که اغلب ماهیتی آموزشی دارد، نقشی تعیینکننده در شکلگیری باور او نسبت به «دیگری» در آینده خواهد داشت. شعر به عنوان معتمدترین اثر کلامی بهویژه در خردسالان و کودکان نقش مهمی در هویتیابی و تعیین مجرای ورود آنان به زندگی اجتماعی و نوع برخورد با جهانهای فرهنگی گوناگون دارد. در این پژوهش که از نوع بنیادی و به روش تحلیل کیفی است کوشش شده است تا انواع دیگری-بیگانههای معرفیشده به خردسال و کودک از ابتدای زمانِ ایجاد مرز میان خود و دیگری مورد واکاوی قرار گیرد و با عنایت به آراء اندیشمندان رویکرد هرمنوتیکی میانفرهنگی نظیر رام ادهر مال، فرانتس مارتین ویمر و هاینتس کیمرله، شاخصترین نمودهای آن شناسایی گردد. یافتهها نشان میدهد که در شعر خردسال و کودک بررسیشده در این پژوهش، با توجه به اصالت رئالیسم ایدئولوژیک، انواع دیگری عموما شامل دیگری نزدیک و همفرهنگ (خود-دیگری)، دیگری دور از نوع( بیگانگی نرمال) و (بیگانگی رادیکال) است و نشانههایی از دیگریِ دگرفرهنگ (بیگانگی محض) در این اشعار دیده نمیشود.؛ همچنین یافتهها نمایانگر آن است که از این دیگریها به عنوان بستری برای دستیابی به فهمِ خود ، شکلگیری فرایندِ فهمیدن و آموزشِ نوع تعامل با دیگریهای حاضر در زندگی روزمرۀ کودک و خردسال استفاده میشود.