مه دخت پورخالقی چترودی؛ مریم جلالی
چکیده
فانتزی از ژانرهای کاربردی در ادبیات کودک و نوجوان است. مهمترین عامل کاربرد این نوع، تخیلی بودن و محال بودن امکان وقوع داستان در عالم واقعی است. فانتزیها به دو دستهی عام و مدرن تقسیم میشوند؛ ...
بیشتر
فانتزی از ژانرهای کاربردی در ادبیات کودک و نوجوان است. مهمترین عامل کاربرد این نوع، تخیلی بودن و محال بودن امکان وقوع داستان در عالم واقعی است. فانتزیها به دو دستهی عام و مدرن تقسیم میشوند؛ از نظر عناصر سازنده بهترین آثار برای فانتزیسازی عام کتابهای اسطورهای و حماسی هستند. شاهنامهی فردوسی به دلیل در برداشتن ماجراها و شخصیتهای استثنایی و درونمایههای مناسب، شرایط فانتزیسازی را داراست. با فانتزیسازی داستانهای شاهنامه، کودکان و نوجوانان علاوه بر آشنایی ضمنی با متون کهن، از دنیای ساختگی و خیالی مرتبط با ماجراهای این اثر، لذت خواهند برد. در این مقاله نخست ژانر فانتزی را معرفی کرده و به اهداف فانتزیسازی از داستانهای اسطورهای و حماسی پرداختهایم. سپس عناصر سازندهی این نوع را که شامل شخصیتسازی و شخصیتپردازی، دورنمایهپردازی و راههای ورود به فانتزی میشود، بر اساس الگوبرداری از پانزده نمونه اثر پدید آمده در این ژانر، دستهبندی کردهایم و در هر قسمت یافتهها را با برخی از داستانهای شاهنامه مطابقت دادهایم و با توجه به این قیاس بخشهای مناسب برای فانتزیسازی شاهنامه را معرفی کردهایم.