سارا پورفرح؛ محمدجواد مهدوی؛ سمیرا بامشکی
چکیده
در این مقاله، برای اولین بار کاربست مدل آمیختگی فضاهای ذهنی روایی بر روی یک داستان بلند بررسی شده است. به همین منظور، رمان کودک بیز بیز بیزینس فرهاد حسن‌زاده با استفاده از مدل آمیختگی فضاهای ذهنی و روایی ...
بیشتر
در این مقاله، برای اولین بار کاربست مدل آمیختگی فضاهای ذهنی روایی بر روی یک داستان بلند بررسی شده است. به همین منظور، رمان کودک بیز بیز بیزینس فرهاد حسن‌زاده با استفاده از مدل آمیختگی فضاهای ذهنی و روایی دنسیگر بررسی شده است. جنبه‌ی نوآورانه‌ی این پژوهش، نمایش فضاهای چندلایه‌ی روایی رمان در قالب نمودارهای تصویری است. این روش به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه جنبه‌های زبانی متن‌های روایی می‌تواند به تولید معنا در ذهن و همچنین درک داستان جدید منجر شود. برای انجام این پژوهش ابتدا به تعیین و مشخص‌کردن فضاها به‌صورت فضای راوی، شخصیت، آینده و گذشته می‌پردازیم. نویسنده این فضاها را از طریق نحوه‌ی بیان، مدیریت داستان و چگونگی انتخاب کلمات و افعال به وجود می‌آورد. سپس لنگرهای روایی را در متن مشخص می‌کنیم. این‌ها سازنده‌ی فضاهای ذهنی و روایی در متن هستند. درنهایت با مدل NMSB، غنای مداوم فضاهای روایی با فضاهای در حال ظهور را برای رسیدن به داستان نوظهور نمایش می‌دهیم. نتایج کلی پژوهش نشان می‌دهد که چگونه این روش می‌تواند با انتقال اطلاعات اندک موجود در متن برای حل معمای داستان به خواننده کمک کند و اینکه هر متن روایی از آنچه در ابتدا به نظر می‌رسد، پویاتر و درهم‌تنیده‌تر است. نتایج پژوهش در رمان حسن‌زاده بیانگر آن است که تغییر دیدگاه از یک شخصیت به شخصیت دیگر موجب پیچیدگی و پویایی داستان شده است و نویسنده از ظرفیت‌های بالای ابزارهای زبانی برای ساخت فضاهای ذهنی و روایی داستان در رخدادهای زمانی و معنایی نسبت‌به سایر عناصر روایت بیشتر بهره برده است
