مهری مساعد
چکیده
چکیدهادبیات کودک و نوجوان، افزونبر ایجاد لذت و سرگرمی، ارتقای ذهنی و تفکر انتقادی خواننده موجب میشود. جمشید خانیان از نویسندگان برجستهی ادبیات کودک و نوجوان در ایران با بهرهگیری از شگردها ...
بیشتر
چکیدهادبیات کودک و نوجوان، افزونبر ایجاد لذت و سرگرمی، ارتقای ذهنی و تفکر انتقادی خواننده موجب میشود. جمشید خانیان از نویسندگان برجستهی ادبیات کودک و نوجوان در ایران با بهرهگیری از شگردها و تکنیکهای روز نویسندگی در آثار خود به انتقال و القای مفاهیم آموزشی و تربیتی کودک و نوجوان کمک کرده است. در این پژوهش با رویکرد توصیفیتحلیلی به شگردهای داستانی برای آموزش و تربیت مخاطبان در داستان قلب زیبای بابور از این نویسنده پرداخته شده است. بررسیها نشان میدهد در این داستان، ابتدا با بهرهگیری از عناصر گوناگون چون گفتوگو با مخاطب، بالابردن اعتمادبهنفسِ او و اظهارنظر بدون قطعیت، بستری امن، برای آموزش و تربیت مخاطب فراهم شده است. سپس راوی با شگردهای روایی همچون پرسیدن نظر مخاطب، بهرهگیری از زمینههای فرهنگی مشترک، رفع ابهام، تأکید، آموزش از طریق نمادها یا مفاهیم متقارن و گاه متضاد، تعلیق و... مخاطب را در تولید و تداوم روایت با خود همراه میکند و مفاهیمی چون: اهمیتِ دانستن و کسبِ آگاهی، شیرینیِ کنجکاوی، کسب راهکارهایی برای رسیدن به پاسخ پرسشها، سودمندی راهنماییگرفتن از بزرگان و مهمتر از همه شگردهای داستاننویسی و... را به مخاطب آموزش میدهد. همچنین چند راویداشتنِ داستان و آزادی مخاطب برای پیشبینی پایان داستان، بیانگر توجه به مخاطب و شکستن قدرت راوی است. بنابراین خانیان موفق شده است در این اثر داستانیِ تکنیکال، با ایجاد رابطهای دوسویه بین راوی و مخاطب و سهمدهی به مخاطب، مفاهیم ارزشمندی را آموزش دهد.
