• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter Telegram
مطالعات ادبیات کودک
مقالات آماده انتشار
شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 9 (1397)
دوره دوره 8 (1396)
دوره دوره 7 (1395)
دوره دوره 6 (1394)
دوره دوره 5 (1393)
دوره دوره 4 (1392)
دوره دوره 3 (1391)
دوره دوره 2 (1390)
دوره دوره 1 (1389)
شماره شماره 2
شماره شماره 1
کوکبی, مرتضی, حری, عباس, مکتبی فرد, لیلا. (1391). بررسی مهارت‌های تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان. مطالعات ادبیات کودک, 1(2), 157-193. doi: 10.22099/jcls.2012.441
مرتضی کوکبی; عباس حری; لیلا مکتبی فرد. "بررسی مهارت‌های تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان". مطالعات ادبیات کودک, 1, 2, 1391, 157-193. doi: 10.22099/jcls.2012.441
کوکبی, مرتضی, حری, عباس, مکتبی فرد, لیلا. (1391). 'بررسی مهارت‌های تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان', مطالعات ادبیات کودک, 1(2), pp. 157-193. doi: 10.22099/jcls.2012.441
کوکبی, مرتضی, حری, عباس, مکتبی فرد, لیلا. بررسی مهارت‌های تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان. مطالعات ادبیات کودک, 1391; 1(2): 157-193. doi: 10.22099/jcls.2012.441

بررسی مهارت‌های تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان

مقاله 7، دوره 1، شماره 2، پاییز و زمستان 1389، صفحه 157-193  XML اصل مقاله (324 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22099/jcls.2012.441
نویسندگان
مرتضی کوکبی1؛ عباس حری2؛ لیلا مکتبی فرد* 1
1دانشگاه شهید چمران اهواز
2دانشگاه تهران
تاریخ دریافت: 12 مهر 1391،  تاریخ پذیرش: 12 مهر 1391 
چکیده
 





 





پژوهشگران در این مقاله کوشیده­اند که در بررسی­ای مقدماتی ضمن شناسایی مهارت­های کلیدی در تفکّر انتقادی، پیوندی میان مؤلّفه­های تفکّر انتقادی و عناصر داستانی برقرار کنند و در تعدادی از داستان­های تألیفی که در ایران منتشر شده­اند، میزان وجود این مؤلّفه­ها را بسنجند. به این منظور، هفده مهارت کلیدی را که از آثار ریچارد پل استخراج شده­اند، فهرست کرده و پس از خواندن هر داستان مشخص شده که آیا مهارت یا مؤلّفه­ی یادشده در آن داستان وجود داشته است یا خیر و اگر وجود داشته، در کدام یک از عناصر داستان، دیده شده است. جامعه­ی مورد بررسی در این پژوهش 14 کتاب داستان تألیفی برای گروه سنی «ج» است که در فاصله سال­های (1342-1386) از سوی شورای کتاب کودک به عنوان آثار ویژه برای گروه­های سنی «ج» معرفی شده­اند در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. به نظر می­رسد دو داستان حقیقت و مرد دانا و ماهی سیاه کوچولو از نظر به­کارگیری مؤلّفه‌های تفکّر انتقادی در مرتبه­ی بهتری قرار دارند. ضعف عمده­ی داستان­ها در وجود راوی­های مداخله­گر، خالی‌بودن از درون­مایه­های طنز، استفاده‌ی مطلوب نکردن از شگردهای داستانی برای خلق فضاهای متفاوت و تقویت دیدگاه­های گوناگون و.... بوده­ است. قوی­ترین مؤلّفه را در بیشتر داستان­ها می‌توان پای­بندی به قابلیت­های استدلال اخلاقی دانست.
واژه­های کلیدی: 
کلیدواژه‌ها
داستان­های کودک و نوجوان؛ مهارت­های تفکّر انتقادی؛ مؤلّفه‌های تفکّر انتقادی
مراجع

پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش: مرکز مطالعات بین­المللی تیمز و پرلز. (1386). «پرلز PIRLS چیست؟»2001. اخبار پژوهشنامه­ی آموزشی. ش12. (اسفند): 4-6.

جهانی، جعفر. (1381). «نقد و بررسی مبانی فلسفی الگوی آموزشی تفکّر انتقادی ماتیو لیپمن».فصل‌نامه علمی – پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 42 (تابستان): 35-55.

ـــــــــــــ. (1382). دیباچه­ای بر شیوه­های پژوهش در تفکّر انتقادی. شیراز: ملک سلیمان.

چمبرز، ایدن. (1387). خواننده­ی درون کتاب. ]ترجمه­ی طاهره‌ی آدینه‌پور[؛  دیگرخوانی­های ناگزیر: رویکردهای نقد و نظریه­ی ادبیات کودک. به کوشش مرتضی خسرونژاد؛ با مقدمه­ای از پیتر هانت. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.

حسینی، زهره. (1384). «اصول داستان­های فکری و مفاهیم موجود در آن­ها». ویژه­نامه­ی فلسفه و کودک. بنیاد حکمت اسلامی صدرا. زمستان.

خسرونژاد، مرتضی. (1386). «تأملی بر هم­نشینی ادبیات کودک و فلسفه در برنامه­ی فلسفه برای کودکان». فصلنامه­ی نوآوری­های آموزشی. 20 (تابستان): 109-124.

ــــــــــــــــــ. (1389). معصومیت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفه­ی ادبیات کودک. چاپ سوم، تهران: مرکز

خلیل­زاده، نورالله و سلیمان­نژاد، اکبر. (1383). تفکّر انتقادی. قم: مهر امیرالمؤمنین.

شریعمتداری، علی. (1366). مقدمه­ی روان­شناسی. تهران: مشعل.

ـــــــــــــــــ. (1378). پرورش تفکّر. تهران: جامعه­ی پژوهشگران.   

شورای کتاب کودک، شورای اجرایی گروه­های بررسی. (1385). «طرح پیشنهادی ارزشیابی ادبیات داستانی کودک و نوجوان». [تک نگاشت].

فیشر، رابرت. (1385). آموزش و تفکّر. ترجمه­ی فروغ کیان­زاده. اهواز: رسش.

ــــــــــــ. (1386). داستان­هایی برای فکر کردن. ترجمه­ی جلیل شاهری لنگرودی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

قزل ایاغ، ثریا. (1383). ادبیات کودکان و ترویج خواندن. تهران: سمت.

کلباسی، حسین. (1385). فلسفه، گشایشی در ساحت تفکّر. قابل دست­یابی در:

http://www.bashgah.net/pages-19183.html [تاریخ بازیابی 13/7/87]

مایرز، چت. (1374). آموزش تفکّر انتقادی. ترجمه­ی خدایار ابیلی. تهران: سمت.

متیوز، گرت. بی. (1387). داستان­های تفننی- فلسفی. ]ترجمه­ی روحیه­ی نظیری‌پور[؛ در دیگرخوانی­های ناگزیر: رویکردهای نقد و نظریه­ی ادبیات کودک. مرتضی خسرونژاد؛ تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.

محمدی، محمد. (1378). فانتزی در ادبیات کودکان. تهران: روزگار.

محمدی، محمدهادی. (1383). سنجش تاریخی ادبیات کودکان ایران و سوئد. قابل دسترسی در:Nokhody.blogspot.com/2005/01/blog-post.html[تاریخ بازیابی:11/5/85]

مندنی پور، شهریار. (1383). کتاب ارواح شهرزاد. تهران: ققنوس.

میرصادقی، جمال. (1382). عناصر داستان. تهران: سخن.

ناجی، سعید. (1383). گفت‌وگو با پروفسور آن مارگارت شارپ، استاد دانشگاه مونتکلیر نیوجرسی آمریکا. ترجمه­ی مریم صفایی و صدیقه میرزایی. کتاب ماه کودک و نوجوان. 89. اسفند. 12-19.

نورتون، دونا. (1382). شناخت ادبیات کودکان: گونه­ها و کاربردها از روزن چشم کودک. ترجمه­ی منصوره راعی و دیگران. تهران: قلمرو.

 

Bruce, A. (1996). The Encyclopedia of philosophy. Edited by Paul Edwards. New York: Mac Millan Reference USA. Vol 7, P. 100- 104.

Ennis, R. (1987). A taxonomy of critical thinking dispositions and abilities. In Teaching thinking skills: Theory and practice. Edited byJ. B. Baron & R.J. Sternberg. New York: Freeman. P. 9-26.

Fisher, A. (2001). Critical Thinking: An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.

Glazer, J. Giorgis, C. (2005). Literature for young children. 5th ed. Ohio: Pearson Merril Prentice Hall.

Lipman, M. (1988). «Critical Thinking: What can it be«. Educational Leadership. Vol 46, No. 1. Sep. P. 38-43.

Marzano, R. J. & Others. (1988). Dimentions of thinking: A Framework for curriculum and instruction. Washington: Office of educational research and improvement.

Mayring, P. (2000). Qualitative Content Analysis. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research [On-line Journal],1(2) June. Available at: http://qualitative-research.net/fqs/fqs-e/2-00inhalt-e.htm [Date of access: 02/08/2008]

Paul, R. & Elder, L. (2005).  A Guide for educators to critical thinking competency standards: Standards, principles, performance indicators, and outcomes with a critical thinking master rubric. Sonoma: Foundation for critical thinking.

_________________. (2006). Critical Thinking: Learn the toolsthe best thinkers use. New Jersy: Pearson, Printice Hall.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,955
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,773
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Journal Management System. Designed by sinaweb.