مطالعه تحلیلی تأثیر شعر موج نو بر تصویرگری کتاب کودک در ایران با تاکید بر آثار احمدرضا احمدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

3 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل

10.22099/jcls.2022.41803.1895

چکیده

مطالعه‌ی تحلیلی تأثیر شعر موج نو بر تصویرگری کتاب کودک در ایران با تاکید بر آثار احمدرضا احمدی
 
سیدرضا حسینی*
نفیسه میرزاپور**
نیما رمضانی***
 
چکیده
موج نو با مجموعه شعر «طرح» از احمدرضا احمدی در سال 1341 در ایران پا به عرصه‌ی وجود گذاشت. این جریان به‌طور خلاصه، عبارت بود از فراروی از سلطه‌ی پدرسالارانه‌ی سمبولیسم و رمانتیسم و ساختارگرایی در شعر نیمایی و گرایش به‌نوعی نگرش سوررئالیستی و ساختارزدایانه به پدیده‌های هستی و انسانی. تبدیل شعر به نثری ساده و روان، استفاده گسترده از قوه‌ی تخیل، تجسم برای عینیت‌بخشی به واقعیت‌های شعری و دستیابی به تصاویر ناب و کمیاب از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر موج نو است. تصاویر موج نو، هیچ‌کدام در پی اثبات چیزی نیستند؛ بلکه خود اتفاقی تازه و یگانه‌اند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر شعر موج نو بر تصویرگری کتاب کودک در ایران، برای دستیابی به ساختار جدید تصویر و رویکرد تصویرگران در مصورسازی کتاب‌های کودکان است. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که: جریان موج نو و مؤلفه‌های تأثیرگذار آن چه روندی بر سبک تصویرگری کتاب‌ کودک در ایران داشته است؟ ارتباط میان متن و تصویر در تصویرگری کتاب‌های شعر موج نو چگونه است؟ روش پژوهش حاضر بر مبنای هدف، بنیادی نظری و بر مبنای روش، از نوع توصیفی‌تحلیلی است که در آن از تحلیل و تطبیق در تبیین بهره گرفته می‌شود. جامعه‌ی پژوهش، شامل نُه داستان از آثار کودکانه‌ی احمدرضا احمدی است که با عنوان «مجموعه رنگ عشق» تصویرسازی شده است. همچنین شیوه‌ی تحلیل آثار کیفی است. یافته‌ها نشان می‌دهد که جریان موج نو در شعر معاصر و به تبع آن تأثیرش در ساختارشکنی در تصویرگری کتاب‌های کودکان به‌نوعی گرایش مسلط تبدیل گشت؛ به‌طوری که از دهه‌ی هشتاد به بعد شاهد ظهور هنرمندانه‌ی آثاری هستیم که در تصاویر داستانی، مرز خیال و واقعیت برداشته شده است. همچنین تصویرگران متأثر از جریان موج نو، ورای متن، خواستار دگرگونی‌هایی در تصویر بوده اند.
 
 
 
* استادیار گروه نقاشی دانشکده هنر دانشگاه شاهد تهران rz.hosseini@shahed.ac.ir (نویسنده‌ی مسئول)
** دانشجوی دکتری تاریخ تحلیلی تطبیقی هنر اسلامی، دانشکده هنر دانشگاه شاهد تهران n.mirzapour63@gmail.com
*** استادیار زبان و ادبیات فارسی واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران n.ramezani59@yahoo.com
تاریخ دریافت مقاله: 10/7/1400                              تاریخ پذیرش مقاله: 23/1/1401
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analytical study of the effect of New Movement (Moj-e Nou) poetry on children's book illustration in Iran Emphasizing the works of Ahmad Reza Ahmadi

نویسندگان [English]

  • Seyed Reza Hoseini 1
  • Nafiseh Mirzapour 2
  • Nima Ramezani 3
1 Assistant Professor, Department of Painting, Faculty of Arts, Shahed ‎University, Tehran, Iran.
2 PhD Student in Comparative Analytical History of Islamic Art, ‎Department of Islamic Art, Faculty of Arts, Shahed University, ‎Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, ‎Babol Branch, Islamic Azad University, Babol, Iran. ‎
چکیده [English]

A new Movement (Moj-e Nou) came into being in Iran in 1341 with the collection of poems "Tarh" by AhmadReza Ahmadi. This movement,was a transcendence of the patriarchal domination of symbolism and romanticism and structuralism in Nimai poetry, and a tendency towards a kind of surrealist and deconstructive view of the phenomena of existence and humanity. The transformation of poetry into a simple and fluent prose, the extensive use of imagination, visualization to give objectivity to poetic realities and the achievement of pure and rare images are the most important features of Moj-eno poetry. None of this movwment images do not seek to prove anything, but are themselves a new and unique event. The purpose of this study is to investigate the effect of this movement poetry on children's book illustration in Iran, to achieve a new image structure and illustrators' approach to children's book illustration. Accordingly, the present study seeks to answer the question: What is the trend of the new Movement and its influential components on the style of children's book illustration in Iran? What is the relationship between text and image in the illustration of New Movement poetry books? The method of the present research is descriptive-analytical. The research community includes ten stories from Ahmad Reza Ahmadi's children's poem, illustrated under the title "Rang-e Eshgh Collection". It is also a method of analyzing qualitative effects. The findings show that the flow of this movement in contemporary poetry and, consequently, its effect on deconstruction in the illustration of children's books became a dominant trend; So that from the eighties onwards, we are witnessing the artistic emergence of works that have removed the border of fantasy and reality in fictional images.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Illustration
  • Ahmad Reza Ahmadi
  • collection of love colour. New Movement (Moj-e nou). Poetry
  • Surrealism
احمدی، احمدرضا. (1341). طرح. تهران: بی‌نا.
ـــــــــــــــــ. (1392). پروانه روی بالش من به خواب رفته بود. از مجموعه‌ی به رنگ عشق. تصویرگر: لیدا طاهری، تهران: نظر
ـــــــــــــــــ. (1392). باران دیگر نمیبارید. از مجموعه‌ی به رنگ عشق.  تصویرگر: ماهنی تذهیبی، تهران: نظر.
ـــــــــــــــــ. (1392). دخترک، ماهی، تنهایی. از مجموعه‌ی به رنگ عشق.  تصویرگر: نازنین عباسی، تهران: نظر.
ـــــــــــــــــ. (1392). عمر هفت چوب کبریت. از مجموعه‌ی به رنگ عشق. تصویرگر: حسام‌الدین طباطبایی، تهران: نظر.
ـــــــــــــــــ. (1393). اینهمه بادکنکهای رنگی. از مجموعه‌ی به رنگ عشق.  تصویرگر: سحر حقگو، تهران: نظر.
ـــــــــــــــــ. (1395). پسرک و دوازده ماه سال. از مجموعه‌ی به رنگ عشق.  تصویرگر: ملیکا سعیدا، تهران: نظر.
استیون داگالس، کتس. (1384). نمابهنما. ترجمه‌ی محمد گذر آبادی، تهران: بنیاد فارابی.
اکرمی، جمال‌الدین. (1387). «سازه‌های روایتی تصویر». کتاب ماه هنر، شماره‌ی 134، صص 69-80.
امین سلماسی، مهرداد. (1396). تصویرسازی تاریخچه، اصول و مبانی، تکنیکها. تهران: فخراکیا.
بصیر، آذر. (1387). راهنمای فیلمساز جوان. تهران: امیرکبیر.
پاکباز، رویین. (1379). «هنر ایرانی در نگاه‌ی دیگر».  هنرفردا، شماره‌ی 28.
حسام‌پور، سعید؛ پیرصوفی املشی، زهرا؛ اسدی، سمانه. (1392). «بررسی دو داستان کودک از احمدرضا احمدی بر پایه نظریه خواننده درون متن». ادب‌پژوهی، شماره‌ی 23، صص97-121.
حسین‌پور، علی. (1382). «شعر موج نو و شعر حجم‌گرای فارسی معاصر». مجله‌ی دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره‌ی 46، صص 157-177.
خسروی، نسرین. (1380). «نقد آثار تصویری». کتاب ماه، شماره‌ی 34، صص 63-70.
خویی، شیوا. (1385). «فانتزی و واقعیت داستان کودکان». کتاب ماه کودک و نوجوان، صص99-114.
سیدحسینی، رضا. (1376). مکتبهای ادبی. تهران: نگاه.
شارف، استفان. (1382). عناصر سینما. ترجمه‌ی محمد شهبا و فریدون خامنه‌پور، تهران: هرمس.
شمس‌لنگرودی، محمد. (1377) تاریخ تحلیلی شعر نو. ج4، تهران: مرکز.
شمیسا، سیروس. (1391). مکتبهای ادبی. تهران: قطره.
عبدی، زهرا و همکاران. (1394). «ایماژیسم در شعر احمدرضا احمدی». زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، شماره‌ی231، صص59-75.
فتحعلی‌زاده کلخوران،فرشته، کامرانی، بهنام. (1397). «مطالعه تاثیر نگاه نقاشانه در آثار تصویرسازی هنرمندان نقاش ایرانی». پژوهش در هنر و علوم انسانی، شماره‌ی 14، صص51-64.
فتوحی‌ رود‌معجنی، محمود. ( 1385). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
قایینی، زهره. (1390). تصویرگری کتابهای کودکان تعریف تاریخ و گونهها. تهران: مؤسسه فرهنگی هنری و پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان.
محمدی، علی؛ روزبهانی، علیرضا. (1391). «فانتزی، در هفت روز هفته دارم، یکی از کودکانه‌های احمدرضا احمدی». مطالعات ادبیات کودک، شماره‌ی5، صص87-109.
موسوی ‌شیرازی، سیدجمال. (1387). «تأثیر سوررئالیسم بر تفکر معاصر». پژوهش زبانهای خارجی، شماره‌ی50، صص 147-157.