همانندی هسته‌های تصویری چند بعدی در اشعار کودکانه محمد کاظم مزینانی و سلیمان العیسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبائی

10.22099/jcls.2022.40908.1884

چکیده

تخیل و تصویر، دو عنصر بهم‌پیوسته‌ شعرکودک ونوجوان هستند. مبنای تصویرهای ناب شاعرانه، تخیل فراگیر است که ازمشاهده واقعیت‌ها سرچشمه می‌گیرد. تصویر، عامل انعکاس و برحسته‌سازی محتوا و درونمایه شعر است. عنصرخیال در شعر کودکان ونوجوانان، باتقویت ذهن و ایجاد خلاقیت درآنان، روح وروانشان را تلطیف و نگاهی برتر وهنری به ایشان می‌بخشد که بتوانند میان تصاویرذهنی وعینی ارتباط برقرارکنند. تصویر به دونوع ساده و چندبعدی تقسیم می‌شود، تصویرهای چندبعدی غالبا پیچیده هستند. یک تصویر چندبعدی که حاصل رویهم گذاشتن چند تصویراست هسته‌ تصویری را بوجود می‌آورد. ارزش وزیبایی هسته‌های تصویری با مجموعه‌ای ازتصویرهای پایه و پیرو و پایانی براساس میزان تخیل وعاطفه واحساس شاعر تعیین می‌شود. در بررسی پیش رو براساس شیوه توصیفی- تحلیلی- تطبیقی، معلوم شد که هسته‌های تصویری درشعر محمدکاظم مزینانی، انتزاعیتر وپیچیده تر هستند واز قوه شاعری بیشتری برخوردارند. درحالیکه هسته‌های تصویری اشعارسلیمان العیسی عینی ترند وبا موضوعات واقعیترمانند میهن، ملیت، همبستگیهای قومی تناسب بیشتری دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Similarities Between Multidimensional Imagery in ‎Children’s Poetry of Mohammad Kazem Mazinani ‎and Suleiman Al-Issa

نویسنده [English]

  • Robabe Ramezani
Faculty member of Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]

Imagination is the basis of images and observation is the basis of imagination. The poet looks at natural phenomena, delves in them and by combining reality and imagination, presents a new understanding of them. In fact, the poet reaches an imaginative understanding of the outside and tangible things and creates images. When these images acquire an emotional dimension, they become poetic images. The more imaginative and emotional the imagery is in a poem, the deeper and richer the poem becomes. Therefore, if we take imagery away from children’s poetry, we have taken away its communicative feature and have cut away children’s relationship with the sources of imagination. Imagery is the agent for reflecting and highlighting the content and the theme of the poem.
Another important factor which should be taken into account is that children’s and adolescents’ poetry is centered on its audience. Poets should use a limited vocabulary suitable for the mental development of children and adolescents and create simple and understandable images which, at the same time, challenge the abilities and creativity of these age groups and help them create similar images in their minds.
The relationship between images and emotional beats is another element which makes children’s poetry remarkable. In other words, using images for expressing a meaning and giving it an emotional color makes the poem so attractive that it lingers in the mind and soul of the child like a beautiful painting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • imagination
  • Suleiman Al-Issa
  • Mohammad Kazem Mazinani
  • imagery
افلاکی، علی. (1384). «جستاری بر زیبایی‌شناسی نسبت تصویر با ادبیات داستانی». باغ نظر، پژوهشکده‌ی هنر، معماری و شهرسازی، سال 2، شماره‌ی 3، صص 21-26.
پورنامداریان، تقی. (1374). سفر در مه. تهران: زمستان.
سلاجقه، پروین. (1385). از این باغ شرقی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
شریفی‌نسب، مریم. (1381). «زبان و تصویرآفرینی در شعر کودک و نوجوان». پژوهشنامه‌ی ادبیات کودک و نوجوان، سال 8، شماره‌ی3، پیاپی 30، صص1- 13.
شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. (1380). ادوار شعر فارسی. تهران: سخن.
صادق‌زاده، محمود؛ زارع‌ بیدکی، مریم. (1393). «بررسی اصلی‌ترین ویژگی‌های زبانی و تصویرآفرینی در اشعار مصطفی رحمان‌دوست». مطالعات ادبیات کودک، سال 5، شماره‌ی 2، صص 75- 106.
صادقیان، محمدعلی. (1388). زیور سخن در بدیع فارسی. یزد: دانشگاه یزد.
العیسی، سلیمان. (2014). الاعمال الأخیرة. ج 1. دمشق: منشورات الهیئة العامة السوریة للکتاب.
ـــــــــــــــ. (2005). «دیوان الاطفال». کتاب فی جریدة. شماره‌ی 84، ص 58.
فتوحی، محمود. (1381). «تصویر خیال». دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی تبریز، دوره‌ی 45، شماره‌ی 185، صص103-133.
مزینانی، محمدکاظم. (1369). آب یعنی ماهی. تهران: نهاد هنر و ادبیات.
ــــــــــــــــــ. (1374). تنها انار خندید. تهران: کانون پرورش فکری.  
ــــــــــــــــــ. (1374). نان و شبنم. تهران: قدیانی.
ــــــــــــــــــ. (1375). ساده مثل آسمان. تهران: رویش.
ــــــــــــــــــ. (1378). ساده مثل آسمان. تهران: رویش.
ــــــــــــــــــ. (1390). کتاب باغ. تهران: منادی تربیت.
ــــــــــــــــــ. (1391). مرد بارانی. تهران: قدیانی.
مقدادی، بهرام. (1378). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی. تهران: فکر روز.
موسی‌پور، نعمت‌الله؛ طالبیان، یحیی. (1379). «پیوندهای پنهان جاندارپنداری کودکانه و تخیل شاعرانه». نثرپژوهی ادب فارسی، سال 4، شماره‌ی 8 و 9، پیاپی 7، صص119-133.
همایی، جلال‌الدین. (1370). معانی بیان، تهران: هما.
ـــــــــــــــــ . (1364). فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: توس.