نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
چکیده
«نخودی» از افسانههای معروف سحر و جادو ایرانی است که ده‌ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصّه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می‌شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت‌های ایرانی، ده‌ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می‌شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت‌ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش‌های متفاوت ادامه می‌یابند. در این مقاله 18 روایت موجود در سه گروه با عنوان نخودی و حق‌ستانی از شاه (تیپ 715)، نخودی و دیو (بدون کد جهانی) و نخودی و دزدان (تیپ 700) به همراه مهم‌ترین بن‌مایه‌های داستانی بررسی می‌شود. هدف این مقاله جدای از معرفی یک افسانۀ کهن عامیانه ایرانی، ارائۀ نمونه مطالعۀ موردی یک افسانه و قصّه‌شناسی آن بر اساس منابع چاپی است.«نخودی» از افسانه های معروف سحر و جادو ایرانی است که ده‌ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می‌شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت‌های ایرانی،ده‌ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می‌شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت‌ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش های متفاوت ادامه می‌یابند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Classifying the Folktale of Nokhodi ("Little Pea") H. Zolfaghari Tarbiat Modarres University of Tehran Abstract Nokhodi is one of the famous Iranian legends of magic with different versions of it narrated in different parts of Iran. In this story, a very small creature will succeed in getting back what is his from the king with the help of wild animals. Besides the Iranian versions of the story, there exist many other versions of it
نویسنده [English]
- Hasan Zolfaghari
Tarbiat Modarres University of Tehran
چکیده [English]
Classifying the Folktale of Nokhodi ("Little Pea")
H. Zolfaghari*
Tarbiat Modarres University of Tehran
Abstract
Nokhodi is one of the famous Iranian legends of magic with different versions of it narrated in different parts of Iran. In this story, a very small creature will succeed in getting back what is his from the king with the help of wild animals. Besides the Iranian versions of the story, there exist many other versions of it in children's literature all around the world, for example it is equal to Aarne Thompson's global types of 700 and 715. All of these narratives have the same beginning which is the birth of the major character continuing with other incidents. In this article 18 existing versions of the story are studied under three groups as "The Little Pea and His Claim upon the King" (Type 715), "Pea and Demon" (without the international code) and "Peas and Robbers" (Type 700). The purpose of this paper, apart from the introduction of a myth from ancient Iranian art, is to provide a case study of a legend that it is based on printed sources.
* Associate Prof. of Persian Language & Literature, zolfagari_hasan@yahoo.com
کلیدواژه‌ها [English]
- Keywords: Legend of Pea
- motif
- narratology
- morphology
- classification of fiction
)