نشر ترجمۀ ادبیات کودک و نوجوان: وضعیت کنونی، معضلات و عوامل انتخاب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

پژوهش حاضر، با بهره‌گیری از شیوه‌های مشاهدۀ میدانی، مصاحبۀ حضوری و پرسش‌نامه در چارچوبی توصیفی، به بررسی ابعادی از وضعیت کنونی انتشار ادبیات کودک و نوجوان خارجی به فارسی در ایران با تمرکز بر معضلات ترجمه و عوامل موثر در ترجمه و نشر این آثار می‌پردازد. بدین منظور، از منتخبی از مترجمان و ناشران حرفه‌ای و شاخص ادبیات کودک و نوجوان برای مصاحبه حضوری و از بیش از یکصد دانش‌آموز دختر و پسر و به همان تعداد، والدین دانش‌آموزان دبستانی برای پاسخ به پرسش‌نامه‌ها دعوت شد و داده‌های بدست‌آمده با استفاده از شیوه نظریۀ داده‌بنیاد تحلیل و بررسی شدند. به‌نظر می‌رسد عواملی چند، رونق و توسعه انتشار ترجمۀ ادبیات کودک در ایران‌ را باعث شده‌اند و از آن جمله‌ می توان به این موارد اشاره کرد: عضویت‌نداشتن ایران در کپی‌رایت و هزینۀ ناچیز تولید ترجمه به‌دلیل حذف هزینه‌های تصویرگری و تألیف، فراوانی نیروی تحصیل‌کرده و خوداشتغال در ترجمه با دستمزدهای اندک، جذابیت و تنوع بازار جهانی کتاب، تعداد محدود نویسندگان داخلی، گروه بزرگ نویسندگان زبردست جهانی و رقابت جدی مترجمان در دسترسی به آثار برگزیدۀ بین‌المللی. برخی از معیارهای انتخاب و ترجمۀ آثار کودک و نوجوان مبتنی بر نیازسنجی، یاد کودکی و تولید آثار ارزشمند، و برخی معضلات این حوزه مربوط به ترجمۀ موازی و مجدد، عدم دسترسی به امکانات لازم، و عقد قرارداد‌ها می‌باشد. همچنین در پایان، مُدلی از عوامل مؤثر در انتشار آثار ادبی ترجمه شده برای کودک و نوجوان در ایران ارئه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Publication of Translated Children’s Literature: The Current State, Challenges and Selection Factors

نویسندگان [English]

  • Noushin Arab Torbati
  • masoud khoshsalighe
  • Mahdokht Pourkhalegi Chatroudi
Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Publication of Translated Children’s Literature: The Current State, Challenges and Selection Factors
 
N. Arab-Torbati*              M. Khoshsaligheh**
M. Pourkhaleghi Chatroodi***
Ferdowsi University of Mashhad
 
Abstract
This descriptive study used data from observations, interviews and questionnaires to explore the present state of the publication of translated children’s literature into Persian in Iran with focus on the challenges and the influential factors on translation and publication of this literature. Based on a triangulated method, a purposive selection of professional Iranian translators and prominent publishing agents were interviewed. Also, over 120 parents and their children at primary school were asked to complete two originally-designed questionnaires. Grounded theory procedures were used and the data was analyzed qualitatively. The findings reveal some reasons for the present greater tendency towards publishing translated children’s literature compared to original work in Persian, including Iran’s not being party to international copyright agreements and as such low cost of translated literature due to the omission of illustration and authorship fees, availability of numerous low-charging translators, the vast diversity in international market, the limited number of world-level Iranian authors in competition with the large number of internationally-recognized writers of children’s literature, as well as the easy access of Iranian translators to internationally-recognized foreign children’s literature. Some of the criteria for the selection and translation of the foreign children’s literature refers to the needs analysis, translators’ recall of childhood memories, producing work of great value. Some of the challenges in this filed concern varieties of retranslations, unavailability of certain necessities, and commissioning issues. The developed model presents the influential factors and agents in the publication of translated children’s literature in Iran.
Key words: .              



* MA in English Language Translation, nooshin72us@yahoo.com


** Associate Prof in Translation Studies khoshsaligheh@um.ac.ir


*** Prof in Persian Language and Literature dandelion@um.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

  • children's literature
  • translation publication market
  • challenges
  • translation selection factors
  • Iran

مراجع

حجازی، بنفشه. (1385). ادبیات کودکان و نوجوانان، ویژگی‌ها و جنبه‌ها. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
شعاری‌نژاد، علی‌اکبر. (1370). ادبیات کودک. تهران: مؤسسه‌ی اطلاعات.
محمدی، محمدهادی. و قائینی، زهره. (1379). تاریخ ادبیات کودکان ایران. تهران: چیستا.
هاشمی نصب، صدیقه. (1371). کودکان و ادبیات رسمی ایران، تهران: سروش.
Chesterman, A. (1998). Causes, transitions, effects. Target, 10(2), 201-230.
Glaser, B. & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. New York, NY: Aldine.
Hallford, D. & Zaghini, E. (Eds.), (2005). Outside in: Children’s books in translation. London, England: Milet.
Heilbron, J. (1999). Towards a sociology of translation: Book translations as a cultural world system. European Journal of Social Theory, 2(4), 429-444.
Lathey, G. (2006). The translation of children's literature: A reader. Toronto, Canada: Multilingual Matters.
 Lathey, G. (20l0). The role of translation in children’s literature invisible storytellers. London, England: Routhedge.
Lunenburg, F. & Irby, B. (2008). Writing a successful thesis or               dissertation: Tips and strategies for students in the social and behavioral       sciences. Thousand Oaks, CA: Sage.
Paterson, K. (1999). Missing Persons. Acceptance Speech: Hans Christian Andersen Award in Association of Writers and illustrators for Children. In Indian BBY (Ed.), Peace through Children’s Books. Proceedings of the 26th Congress of the International Board of Book for Young People, (pp. 420–429). New Delhi, India: Indian BBY.
Pindyck, R. & Rubinfeld, D. (2001). Microeconomics. New Jersey, NJ: Prentice Hall.
Pullman, P. (2005). Foreword. In D. Hailford, & E. Zani (Eds.), Outside in: Children’s books in translation. Chicago, IL: Millet.
Puurtinen, T. (1994). Dynamic style as a parameter of acceptability in translated children’s books. In: M. Snell-Hornby (Ed.), Translation studies: An interdiscipline. Amsterdam, Netherland: John Benjamins.
Pym, A. (2009). On impiricism and bad philosophy in Translation Studies. In H. C. Ornar, H. Haroon, & A. Abd. Ghani (Eds.), Sustainability of the translation field: 12th international conference on translation (pp. 28-39). Kuala Lumpur Malaysia: Persatuan Penterjrmah Malaysia.
Reiss, K. & Vermeer, H. (1984). Grundlegung einer Allgemeinen Translation Theorie. Tubingen: Niemeyer.
Sas, I. (2010). Treacle triplets: A functional approach to the translation of children's literature (Unpublished MPhil thesis). Stellenbosch University.
Zohar, E, J. (1978).  Papers in Historical Poetics. Tel Aviv: Porter Institiute.
Shavit, Z. (1981). Translation of children's literature as a function of its position in the literary polysystem. Poetics Today (2), 171-179
Thomson-Wohigemuth, G. (1998). Chidren’s literature and its translation:
An overview (Unpublished MA thesis). University of Surrey.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1395
  • تاریخ بازنگری: 18 اردیبهشت 1396
  • تاریخ پذیرش: 23 اردیبهشت 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار