بررسی تکنیک‌های طنز و مطایبه در آثار هوشنگ مرادی کرمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز

2 دانشگاه هرمزگان

چکیده

طنز و طنزپردازی در طول تاریخِ ادبیات فارسی همواره در کنار انواع دیگری مانند هزل، هجو و فکاهه وجود داشته و شاعران و نویسندگان بسیاری از آن برای بیان مقاصد خود استفاده کرده‌اند. هوشنگ مرادی­کرمانی، نویسنده­ی طنزپرداز کودک و نوجوان از جمله نویسندگانی است که به این نوع ادبی توجه کرده است و می­توان طنز را یکی از عناصر برجسته­ و تأثیرگذار در آثار این نویسنده دانست. با توجه به اهمیت طنز در ادبیات و به ویژه نقش و جایگاه ظریف آن در ادبیات کودک و نوجوان این پژوهش بر آن است تا تکنیک­های طنز را در آثار طنزآمیز هوشنگ مرادی کرمانی بررسی و تحلیل کند. یافته­های پژوهش نشان داد نویسنده در آثاری مانند قصه­های مجید، تنور، داستان آن خمره، مربای شیرین، مهمان مامان، تنور و لبخند انار از تکنیک­هایی مانند بزرگ‌نمایی، کوچک‌نمایی، طنز موقعیت، طنز درگفتار، مبالغه و اغراق، تضاد و بازی­های زبانی- بیانی، مقایسه و تشبیه و دیگر شگردها استفاده کرده است.از  میان این تکنیک­ها اغراق و طنز موقعیت فراوانی بیش‌تری دارند.

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Satire and Humor Techniques in Hooshang Moradi Kermani's Works

چکیده [English]

 
 

Hesampour* J. Dehghanian**         S. Khavari***                             

   Shiraz University          Khalij Fars University of Boushehr
 
Satire has existed side by side with other literary techniques such as humor and lampoon in Persian literature for many centuries. Hooshang Moradi Kermani, children's writer of satirical fiction, has used satire prevalently in his works. Considering the importance of the subtle role of satire in children's and young adults' literature, this paper analyzes Moradi Kermani's use of satire in his works such as Majid's Stories, The Oven, The Story of that Vat, Sweet Jam, Mama's Guest, and The Smile of the Pomegranate.  In these stories he has used overstatement, understatement, irony of situation, hyperbole, paradox and puns to develop the plot.
 
 
 
*  Associate Professor of Persian Language & Literature, shessampour@yahoo.com
** Assistant Professor of Persian Language & Literature, mirjavad2003@yahoo.com
*** M. A. Student of Persian Language & Literature, se_khavari@yahoo.com
Received:6/16/2010             Accepted:5/21/2011

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Children's and Young adults' literature
  • Hooshang Moradi Kermani
  • Satire and humor
  • Satirical techniques
اخوت، احمد. (1371). نشانه‌شناسی مطایبه. اصفهان: فردا.
اصلانی، محمدرضا. (1385). فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز. تهران: کاروان.
بهزادی اندوهجردی، حسین. (1378). طنز و طنزپردازی در ایران. تهران: صدوق.
توکلی، زهرا. (1384). بررسی آثار هوشنگ مرادی کرمانی. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران.
جوادی، حسن. (1382). تاریخ طنز در ادبیات فارسی. تهران: کاروان.
حاجی نصرالله، شکوه. (1386). «سبک مرادی کرمانی از قصه­های مجید تا لبخند انار». پژوهش‌نامه‌ی ادبیات کودک و نوجوان، شماره‌ی 33 و 34، صص 119-141.
حافظ، شمس الدین محمد. (1372). دیوان حافظ. تهران: صفی علی‌شاه.
دهقانیان، جواد. (1386). بررسی محتوا و ساختار طنز در نثر مشروطه. پایان­نامه‌ی دکتری دانشگاه شیراز.
سلاجقه، پروین. (1380). صدای خط خوردن مشق. تهران: معین.
سعیدی، مهدی. (1381). تحلیل ساختاری و مضمونی طنز در کتاب­های صابری فومنی و... . تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
سیدآبادی، علی اصغر. (1382). «در باب آن­چه مرادی را از دیگر نویسندگان متمایز می‌کند». پژوهش‌نامه­ی ادبیات کودک و نوجوان، شماره‌ی34 و 33، ‌صص142-147.
شمیسا، سیروس. (1386). انواع ادبی. تهران: میترا.
صلاحی، عمران و بیژن اسدی­پور. (1384). طنزآوران امروز ایران. تهران: مروارید.
کاشفی خوانساری، علی. (1379). چهره­های ادبیات کودکان و نوجوانان. تهران: روزگار.
کریمی حکاک، احمد. (1359). «گفتاری در طنز». لوح، دوره‌ی جدید، ‌2 مرداد.
مرادی کرمانی، هوشنگ. (1381). قصه­های مجید. تهران: معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1382). بچه­های قالی‌باف­خانه. تهران: معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1377). مربای شیرین. تهران: معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1388). تنور. تهران: معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1388). خمره. تهران:  معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1378). لبخند انار. تهران: معین.
ـــــــــــــــــــــــ. (1385). مهمان مامان. تهران: نشر نی.
 Abrams, M.H. (1999). Aglossery of literary terms seventh edition. United state of America; Cornell university.