تحلیل نشانه های ارتباط غیرکلامی در داستان دو دوست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه گیلان

چکیده

یکی از وجوه مشترک داستان‌ها، روایت کیفیت و کمیّت روابط میان شخصیّتهای داستانی است که به دو شکل کلامی و غیرکلامی آشکار میشود. میزان استفاده از این دو نوع ارتباط و چگونگی ترکیب آن‌ها در روایت، با توجه به اهداف نویسنده و نوع مخاطب تغییر میکند. در داستان‌های کودکان به‌ویژه برای گروه سنّی الف و ب ارتباط غیرکلامی معمولاً حضور چشم‌گیرتری در روایت دارد و کارکردهای گوناگونی از جمله کامل کردن، تکرار کردن و تأکید ورزیدن بر پیامهایی دارد که از طریق ارتباط کلامی منتقل میشوند؛ گاه نیز کارکرد جانشینی دارد و به جای ارتباط کلامی روایت میشود. داستان دو دوست اثر هدی حدادی که موفقیّتهایی را در عرصه‌ی داخلی و بینالمللی کسب کرده است، از جمله داستان‌های کودکان است که در آن فقط روابط غیرکلامی شخصیّتها روایت شده است. این مقاله در‌صدد است تا با نگاهی بین‌رشتهای این داستان را از منظر نشانههای ارتباط غیرکلامی؛ از جمله رفتارها، زمان، مکان، زیباییشناسی تصاویر و... بررسی کند تا پیامهایی را که نویسنده کوشیده است از طریق عناصر غیرکلامی به خواننده منتقل کند آشکار نماید. هم‌چنین مقاله می‌خواهد نشان دهد که این داستان در تقسیمبندیهایی که از ادبیات کودک میشود جزء کدام نوع قرار میگیرد و این مسأله چه تأثیری در شکلگیری ارتباط بصری دارد. نتیجه‌ی بررسیها نشان میدهد که این داستان جزء ادبیات فانتاستیک واقعی است و تخیّل در ساختار آن اهمیت بسیاری دارد. در این داستان از میان ارتباطات غیرکلامی، بیش‌تر زیباییشناسی تصاویر و رفتارهای حرکتی در جریان انتقال پیام نقش دارند و رفتارهای آوایی و رفتارهای چهره نقش کمتری ایفا میکنند. واژه‌های کلیدی: ادبیات فانتزی، ادبیات کودکان، ارتباط غیرکلامی، داستان، زیباییشناسی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Non-Verbal Communication Signs in Two Friends

چکیده [English]

 
 

Razi*     S. Hajati**

Gilan University
 
One of the common factors of fiction is the narrative of quality and quantity of communication among characters of stories revealed in two forms of verbal and non-verbal depending on the goal of the writer and the kind of reader s/he has in mind.
The story of “two friends” by Hoda Haddadi who has acquired successful national and international recognition narrates non-verbal communication between characters.  This paper is a study of non-verbal communication signs such as behavior, time, place, and the aesthetics of pictures in this story. The results of considerations show that this story belongs to real fantastic literature and imagination plays a very important role in its structure. In this story the aesthetics of pictures and movements play the most important role in transferring the messages; vocal and facial behaviors have a lesser role in it.
cation.
 
 
* Associate Professor of Persian Language & Literature, ahmad.razi@yahoo.com
** M. A. Student of Persian Language & Literature, hajati64@yahoo.com
Received:11/2/2010             Accepted:6/11/2011

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Aesthetics of fiction
  • Children's literature
  • Fantastic literature
  • Hoda Haddadi
  • Nonverbal communi
آیزر، جوزف. (1371). تأثیر متقابل رنگ‌ها. ترجمه‌ی عرب‌علی شروه، تهران: نی.
ابراهیمی، نادر. (1367). مقدمهای بر مصورسازی کتاب کودکان. تهران: آگاه.
ایتن، یوهانس. (1378). عناصر رنگ. ترجمه‌ی بهروز ژاله‌ دوست، تهران: عفاف.
برکو، ری‌ام و دیگران. (1386)  مدیریت ارتباطات. ترجمه‌ی سیدمحمد اعرابی و داود ایزدی، تهران: پژوهش‌های فرهنگی.
پریرخ، مهری. (1383). «نقش ادبیات کودکان و نوجوانان در پاسخ‌گویی به نیازها». مجموعه مقالات اولین همایش ادبیات کودکان و نوجوانان، گردآورنده محمدحسین قرشی، بیرجند: دانشگاه بیرجند، صص43 ـ 54.
حدادی، هدی. (1386). دو دوست. تهران: شباویز.
خسرونژاد، مرتضی. (1382). معصومیت و تجربه (درآمدی بر فلسفه‌ی ادبیات کودک). تهران: مرکز.
دهدشتی شاهرخ، فریال و ناصر پورپیرار. (1383). هم‌نشیمی رنگ‌ها «7». تهران: کارنگ.
ریچموند، ویرجینیا ‌پی و جیمز‌سی. مک‌کروسکی. (1388). رفتارهای غیرکلامی در روابط میان فردی (درسنامه‌ی ارتباطات غیرکلامی). ترجمه‌ی فاطمه سادات موسوی و ژیلا عبداله‌پور، زیر نظر غلامرضا آذری، تهران‌: دانژه.
سرشار، محمدرضا. (1388). گذری بر ادبیات کودک و نوجوان قبل و بعد از انقلاب. تهران: قلم ایران.
غفاری، سعید. (1381). گامی در ادبیات کودک و نوجوان. تهران: دبیزش.
فرگاس، جوزف.پی. (1379). روان‌شناسی تعامل اجتماعی: رفتار میان فردی. ترجمه‌ی خشایار بیگی و مهرداد  فیروزبخت، تهران: ابجد.
فرهنگی، علی‌اکبر. (1373). ارتباطات انسانی(مبانی). ج1، تهران: تایمز.
گودرزی، مرتضی. ( 1388). روش تجزیه و تحلیل آثار نقاشی. تهران: عطایی.
گیرو، پی‌یر. (1383). نشانهشناسی. ترجمه‌ی محمد نبوی، تهران: آگه.
لوشر، ماکس. (1383). روان‌شناسی رنگها. ترجمه‌ی ویدا ابی‌زاده، تهران: درسا.
لیتل‌جان، استیفن. (1384). نظریههای ارتباطات. ترجمه‌ی سید مرتضی نوربخش و سید اکبر میرحسنی، تهران: جنگل.
مارتین لستر، پاول. (1384). «فرضیه‌ی نحوی ارتباط تصویری». ترجمه‌ی مهسا خلیلی، کتاب ماه کودک و نوجوان، سال10، شماره‌ی 109، 110، 111، صص106ـ119.
محمدی، محمد. (1378الف). فانتزی در ادبیات کودک. تهران: روزگار.
محمدی، محمدهادی. (1378 ب). روششناسی نقد ادبیات کودکان. تهران: سروش.
مستور، مصطفی. (1384). مبانی داستان کوتاه. تهران: مرکز.
نعمت‌اللهی، فرامرز. (1383). ادبیات کودک و نوجوان. تهران: کتاب‌های درسی ایران.
هارتلی بروئر، الیزابت. (1388). ایجاد انگیزه در کودکان. ترجمه‌ی احمد ناهیدی، تهران: رشد.
یول، جورج. (1378). بررسی زبان. ترجمه‌ی محمود نورمحمدی، تهران: رهنما.