مقایسه‌ی افسانه‌های ایرانی‌، کتاب‌های داستانی- تصویری ایرانی و کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شیراز

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی افسانه‌های ایرانی، کتاب‌های داستانی- تصویریایرانی و کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی بوده است. داستان‌های  بررسی شده در این پژوهش 10 افسانه‌ی ایرانی، 10 کتاب داستانی- تصویری ایرانی و 10 کتاب داستانی- تصویری خارجی بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مؤلفه‌های تفکر فلسفی تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که میان کتاب‌های داستانی- تصویری ایرانی و افسانه‌های ایرانی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی تفاوت چشم‌گیری دیده نمی‌شود، اما میان داستان‌های ایرانی و خارجی بر این مبنا تفاوت وجود دارد. کتاب‌های داستانی- تصویری ایرانی و افسانه‌های ایرانی از مؤلفه‌های تفکر فلسفی بیش‌تری نسبت به کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی دارند. هم‌چنین مؤلفه‌هایی که در داستان‌های ایرانی نسبت به داستان‌های خارجی دیده می شد، مربوط به مهارت‌های کاوشگری هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Iranian Folktales, Iranian Picture Story Books and English Picture Story Books According to Philosophical Thinking Components

نویسندگان [English]

  • Mahboubeh Alborzi
  • Fariba Khoshbakht
  • Raziyeh Sohrabi
Shiraz University
چکیده [English]

 
 

Sohrabi*    M. Alborzi**         F. Khoshbakht***

Shiraz University
 
Abstract
The main goal of this research was a comparison between Iranian folktales, Iranian picture-story books and English picture-story books based on philosophical thinking components. The stories in this study consist of 10 Iranian folktales, 10 Iranian picture-story books and 10 English picture-story books that were picked by chance and using the method of deductive content analysis were investigated according to the Philip Cam’s philosophical thinking components. The findings showed that, there is no remarkable difference between Iranian picture-story books and Iranian folktales, but there are some variations between Iranian and English stories. Iranian picture-story books and Iranian folktales contain more philosophical thinking components than English stories; therefore the former stories are richer in content than the latter ones.  Also, the component of exploring skills is more in Iranian stories than English stories.
 
* M.A in  Philosophy of  Education, sohrabiraziye@yahoo.com
** Assistant Professor of Educational Psychology, mahbobealborzi@yahoo.com
*** Assistant Professor of Educational Psychology, farimah2002us@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Philosophical thinking components
  • Iranian folktales
  • Iranian picture-story books
  • English picture-story books

مراجع

اسلامی، محسن. (1382). ارائه‌ی الگویی برای طراحی و اجرای برنامه‌ی خواندن انتقادی و بررسی اثر آن بر تفکر انتقادی و نوشتن تحلیلی. پایان‌نامه دکتری  دانشگاه تربیت معلم تهران.
ایروانی، شهین و خدیجه مختاری. (1388). «تحلیل محتوای ادبیات کودکان برای یافتن مفاهیم بنیادین فلسفی». دومین همایش ادبیات داستانی کودکان و نوجوانان دانشگاه شیراز.
پریرخ، مهری؛ پریرخ، زهره و زهرا مجدی. (1388). «رد‌پای مفاهیم فلسفی در داستان‌های کودکان: پژوهشی پیرامون شناسایی عناصر مرتبط با آموزش تفکر فلسفی». دومین همایش ادبیات داستانی کودک و نوجوانان دانشگاه شیراز.
حسینی، زهره. (1384). «اصول داستان‌های فکری و مفاهیم موجود در آن‌ها». ویژه‌نامه‌ی فلسفه و کودک، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، شماره‌ی 1، صص45-50.
خسرونژاد، مرتضی. (1390). چگونه توانایی اندیشیدن فلسفی کودکان را پرورش دهیم. مشهد: به‌نشر.
ـــــــــــــــــ (1389) معصومیت و تجربه (درآمدی بر فلسفه‌ی ادبیات کودک). تهران: مرکز.
ـــــــــــــــــ (1384 الف). [گفتگوی سعید ناجی با مرتضی خسرونژاد]. «درباره‌ی مؤلفه‌های ادبیات کودک و برنامه‌ی فلسفه برای کودکان و نوجوانان». کتاب ماه کودک و نوجوان. شماره‌ی 96، صص26-30.
ـــــــــــــــــ (1384 ب). «تمرکززدایی در ادبیات کودک هم هدف است و هم روش». کتابماه کودک و نوجوان. شماره‌ی 90، صص73-83.
فیشر، رابرت. (1385 الف) آموزش تفکر به کودکان. ترجمه‌ی مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان، اهواز: رسش.
ـــــــــــ (1385 ب) آموزش و تفکر. ترجمه‌ی فروغ کیان‌زاده، اهواز: رسش.
قائدی، یحیی. (1389). [یحیی قائدی در گفتگو با خبرگزاری مهر]. «مارگارت شارپ در تبیین برنامه‌ی فلسفه برای کودکان بسیار فعال بود». برگرفته از سایت mehrnews. تاریخ بازیابی: 25/10/1389.
ــــــــــ (1384). «شهروندان کوچک: فلسفه برای کودکان، شهروندی و دموکراسی». خردنامه‌ی همشهری. شماره‌ی 54، صص 14-15.
کم، فیلیپ. (1389) با هم فکر کردن: کندوکاوهای فلسفی برای کلاس. ترجمه‌ی فرزانه شهرتاش و مژگان رشتچی، تهران: شهرتاش.
متیوز، گرت. بی. (1387). «داستان‌های تفننی‌-‌ فلسفی». ترجمه‌ی روحیه نظری‌پور، در دیگرخوانی‌های ناگزیر: رویکردهای نقد و نظریه‌ی ادبیات کودک، به کوشش مرتضی خسرو‌نژاد؛ با مقدمه‌ای از پیتر هانت. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
مکتبی‌فر، لیلا. (1389). بررسی تناسب محتوای داستان‌های تألیفی ایرانی برای کودکان گروه سنی «ج» با مهارت‌ها و مؤلفه‌های تفکر انتقادی. پایان‌نامه‌ی دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز.
هجری، محسن. (1382). «ادبیات کودک و خردورزی فلسفی». کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره‌ی 75، صص 55-63.
Nikolajeva, M & Scoff, C (2006). How Picturebooks Work. New York: Routledge.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 مهر 1391
  • تاریخ پذیرش: 26 مهر 1391

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار