مواجهۀ قهرمان با "لامیا" در پویانمایی گیسوکمند و فیلم آهوی پیشونی سفید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

چکیده

مواجهه‌ی قهرمان با «لامیا» در پویانمایی گیسوکمند و فیلم آهوی پیشونی سفی
 
سمیرا بامشکی*
بهاره رفاهی**
 
چکیده
«لامیا» یکی از اساطیر یونان است که طی ماجرایی به هیولا تبدیل می‌شود. «لامیا» پس از تبدیل‌شدن به هیولا در مکان‌های دورافتاده، تاریک و مرطوب زندگی می‌کند و به کودکان آسیب می‌رساند. در این پژوهش به بررسیِ اسطوره‌ی کهنِ «لامیا» به‌عنوان یک هیولا-زن از نظرگاه یونگی و قهرمانِ مقابل «لامیا» از نظرگاهِ سفر قهرمانِ کارل پیرسون در پویانماییِ گیسوکمند و فیلم آهوی پیشونی‌سفید یک، دو و سه می‌پردازیم. دو پرسش اصلیِ این جستار این است که چرا «لامیا» در داستان‌ها ظهور می‌یابد؟ و قهرمان چگونه می‌تواند بر آن فایق آید؟ همچنین هدف از این جستار نشان‌دادن ارتباط میان داستان‌ها و روان بشر و مسائل عمیق بشری است که گاه ممکن است به صورت هیولا در داستان ظاهر شوند. بر پایه‌ی نظرگاه روان‌شناسیِ یونگی، ظهور «لامیا» در این دو داستان، می‌تواند نمایان‌گر عقده‌ی مادری باشد. یونگ عقده‌ی مادری را نوعی اختلال در روان معرفی می‌کند که در دوره‌ی کودکی و در ارتباط با مادر در روان کودک شکل می‌گیرد. در این دو داستان قهرمان پس از مواجهه با لامیا که در اینجا در نمادِ «آگاهی از نقص وجودی انسان» است، وارد مسیر سفر قهرمانی می‌شود و در پایان نه‌تنها بر این نیمه‌ی تاریک وجود خود غلبه می‌یابد و به سعادت دست پیدا می‌کند، بلکه در نقشِ حامی به دیگران نیز کمک می‌کند.
 
 
 
* استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد bameshki@.um.ac.ir (نویسنده‌ی مسئول)
** دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان refahibahare@gmail.com
تاریخ دریافت مقاله: 14/7/1399           تاریخ پذیرش مقاله: 6/7/1400

1. Rapunzel

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The hero confronts "Lamia" in the animated Tangled and the movie White-fronted Deer

نویسندگان [English]

  • Samira Bameshki 1
  • Bahare Refahi 2
1 Assistant Prof in Ferdowsi University of mashhad Faculty of Literature and Human Sciences Dr. Ali Shariati Persian Language Department
2 PHD. Student in Persian Language and Literature Guilan University Faculty of Literaure and Human Department
چکیده [English]

"Lamia" is one of the Greek myths who changed to a monster because of an event. Then she lived in remote places and damaged children. In this study, "Lamia" has been investigated as a woman-monster based on Jung theory and the "Lamia"‘s antagonist has been analyzed on basis of A Jungian theory which is modeled by Carol S. Pearson in her book titled: Mapping the Organizational Psyche: A Jungian Theory of Organizational Dynamics and Change. The cases of studies are the Tangled and White Forehead Deer. The reason for selecting of these two cases is that Lamia is presented properly. Mainly questions of this study including Why does Lamia appear in these stories? And how can the protagonist overcome her? The purpose of this essay is also to show the connection between stories and deep human issues that may appear as monsters in the story. According to Jungi's psychological perspective "Lamia" in these two stories is a symbol of Mother Complex. In these two stories, Heroine after "Facing Lamia", which here symbolizes "human defect," enters the path of heroic journey and eventually achieve happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lamia
  • Tangled
  • White forehead deer
  • Mother complex
  • Heroic journey
اسمیت، ژوئل. (1383). فرهنگ اساطیر یونان و روم. ترجمه‌ی شهلا برادران‌خسروشاهی، تهران: روزبهان، فرهنگ معاصر.
اشنایدر، استون. (1383). «هیولاها استعاره‌های شگرف فروید، لیکاف و بازنمایی هیولا در هراس سینمایی». فارابی، ترجمه‌ی ابوالفضل حرّی، دوره‌ی14، شماره‌ی1، صص 125-134.
بورخس، خورخه لوئیس. (1373). کتاب موجودات خیالی. ترجمه‌ی احمد اخوت، تهران: آرست.
‌پیرسون، کارول اس و کی. مار، هیو. (1393). زندگی برازنده‌ی من. ترجمه‌ی کاوه نیری، تهران: بنیاد فرهنگ زندگی.
‌‌پیرسون، کارول اس‌. (1396). نقشه‌ی راه خودشناسی عمقی + راهکار عملی. ترجمه‌ی سیدمرتضی نظری، تهران: بنیاد فرهنگ زندگی.
حق‌پرست، لیلا؛ صالحی‌نیا، مریم. (1394). «رمزگشایی الگوی اسطوره‌ای نجات خورشید در هفت‌خان». جستارهای ادبی، دوره‌ی1، شماره‌ی 188، صص 49–66.
داتی، ویلیام. (1391). اساطیر جهان. ترجمه‌ی ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: اسطوره.
دیکسون کندی، مایک. (1385). دانشنامه‌ی اساطیر یونان و روم. ترجمه‌ی رقیه بهزادی، تهران: طهوری.
راستگو، سیدمحمد. (1386). «از اسطوره تا عرفان». مطالعات عرفانی، شماره‌ی6، صص 55-80.
رستگارفسایی، منصور. (1383). پیکرگردانی در اساطیر. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ژیران، فیلیکس. (1385). اساطیر یونان. ترجمه‌ی ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: کاروان.
سرلو، خوآن ادواردو. (1389). فرهنگ نمادها. ترجمه‌ی مهرانگیز اوحدی، تهران: دستان.
شوالیه، ژان؛ گربران، آلن. (1387). فرهنگ نمادها. ج3، ترجمه و تحقیق: سودابه فضایلی، تهران: جیحون.
صادقی‌پور، محمدصادق. (1396). هیولای هستی؛ سفری با هایدگر در راه سینمای ترس‌ آگاهانه. تهران: ققنوس.
فورد، دبی. (1380). نیمه‌ی تاریک وجود. ترجمه‌ی فرناز فرود، تهران: حمیدا.
ـــــــــ. (1392). جوجه اردک زشت درون. ترجمه‌ی فرشید قهرمانی، تهران: بنیاد فرهنگ زندگی.
کمبل، جوزف. (1377). قدرت اسطوره. ترجمه‌ی عباس مخبر، تهران: مرکز.
ـــــــــــــ. (1388). قهرمان هزارچهره. ترجمه‌ی شادی‌پناه، مشهد: گل آفتاب.
گرانت، بری کیت. (1391). ژانرهای سینمایی از شمایل‌شناسی تا ایدئولوژی. ترجمه‌ی شیوا مقانلو، تهران: بیدگل.
گرانت، مایکل؛ هیزل، جان. (1384). فرهنگ اساطیر کلاسیک (یونان و روم). ترجمه‌ی رضا رضایی، تهران: ماهی.
گریمال، پیر. (1367) فرهنگ اساطیر یونان و روم. ترجمه‌ی احمد بهمنش، تهران: امیرکبیر.
مورداک، مورین. (1393). ژرفای زن‌بودن. ترجمه‌ی سیمین موحد، تهران: بنیاد فرهنگ زندگی.
وارنر، رکس. (1386) دانشنامه اساطیر جهان. ترجمه‌ی ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: اسطوره.
یونگ، کارل گوستاو. (1377). انسان و سمبل‌هایش. ترجمه‌ی محمود سلطانیه، تهران: جامی.
ـــــــــــــــــــ. (1379). انسان در جستجوی هویت خویشتن. ترجمه‌ی محمود بهفروزی، تهران: جامی.
ـــــــــــــــــــ. (1382). تحلیل رؤیاها. ترجمه‌ی رضا رضایی، تهران: افکار.
ـــــــــــــــــــ. (1385). مشکلات روانی انسان مدرن. ترجمه‌ی محمود بهفروزی، تهران: جامی.
Dowden, K. (1992). The Uses of Greek mythology. London and New York: Routledge.
Grimal, p. (1912). The Dictionary of Classical Mythology. Translated by A.R. Maxwell-Hyslop. England: Oxford.
Lawson, J. (1910). Modern Greek Folklore and Ancient Greek Religion: A Study in Survivals. England: Cambridge University Press.