یک داستان: چند مترجم: چند راوی

دل زنده روی, سمیه

doi:10.22099/jcls.2014.1626

یک داستان: چند مترجم: چند راوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سمیه دل زنده روی

هیات علمی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

10.22099/jcls.2014.1626

چکیده

هنگام خواندن متن های روایی ترجمه شده تنها صدای راوی متن اصلی نیست که به گوش ما می رسد بلکه صدای مترجم نیز به عنوان راوی ترجمه با آن ترکیب شده است. صدای مترجم به شکل های مختلف از طریق عناصر فرامتنی و زبانی در ترجمه نمایان می شود. مساله ی صدا/حضور مترجم در ادبیات کودک بیشتر نمایان می شود چون به عقیده ی اُسالیوان (2003) رابطه ی نامتقارنی بین نویسنده (بزرگسال) و مخاطب (کودکان) وجود دارد. به علاوه مترجمان ادبیات کودک نسبت به دیگر انواع ادبی احساس آزادی عمل بیشتری کرده و خود را نمایان تر می سازند. هدف از تحقیق حاضر نشان دادن تفاوت روایت مترجمان از طریق بررسی حضور و صدای آنان در ترجمه ادبیات کودک بر اساس نظریه های هرمانز (1996) و بیکر (2000) و مدل ارتباطی ارائه شده توسط اُسالیوان (2003) است. بدین منظور سه داستان از مجموعه داستان های هانس کریستین اندرسن و سه مترجم فارسی آنها (برای هر داستان دو مترجم) به شرح زیر انتخاب گردیده است: احمد کسایی پور (1381)، جمشید نوایی (1385) و محمد رضا شمس-پریسا همایون روز (1388). نتایج بررسی ها نشان داد که مترجمان هر یک از روش های مختلفی، خواه متنی یا فرا متنی، برای روایت داستان بهره جسته و بنابراین به شکل های مختلفی خود را در متن نمایان ساخته اند و در نتیجه داستان را به شکل های مختلف بر حسب سبک روایی خود نقل می کنند به گونه ای که یک داستان به تعداد ترجمه هایی که از آن شده راوی دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20088647.1393.5.1.2.9

عنوان مقاله [English]

One Story: Several Translators: Several Narrators

نویسنده [English]

Somayeh Del Zende roudi

Valiasr University of Rafsenjan

چکیده [English]

Delzenderouy*

Vali-e-Asr University of Rafsanjan

Abstract
Reading translated narrative texts we not only hear the narrator's voice but also that of the translator as the narrator of the translation which is mixed with the original voice. Translator's voice is manifested through linguistic and paratextual elements in the translation. This fact is much highlighted in children's literature since, as O'Sullivan (2003) puts it, the relation between the (adult) author and the audience (children) is 'asymmetrical'. Moreover, compared to the other genres, translators of children literature feel freer translating these texts thus making themselves more visible. This research intends to show the difference between translators' narration and that of the original author through studying their presence/voice in translated children literature based on Hermans' (1996) and Baker's (2000) theories and the narrative model proposed by O'Sullivan (2003). To this end, three stories by Hans Christian Andersen and their three Persian translators (two translators for each story) are chosen as follows: Ahmad Kasei Pour (1381), Jamshid Navaei (1385) and Mohammad Reza Shams-Parisa Homayunruz (1388). The results show that the translators have used different strategies, either textual or paratextual, in order to narrate the stories and thus making themselves visible differently thus one story has as many narrators as it has translators.

* Instructor of English Translation, delzende@vru.ac.ir

کلیدواژه‌ها [English]

Key words: translation
presence of translator
children’s literature
Hans Christian Andersen

مراجع

احمدی‌گیوی، حسن و حسن انوری. (۱۳۸۶). دستور زبان فارسی ۲. تهران: فاطمی.

اندرسن، هانس کریستین. (۱۳۸۱). پری دریایی کوچک و چند قصه‌ی دیگر. ترجمه‌ی احمد کسایی‌پور. تهران: هرمس؛ کیمیا.

ـــــــــــــــــــــ. (۱۳۸۵). پری دریایی و ۲۸ داستان دیگر. ترجمه‌ی جمشید نوایی. تهران: نگاه.

ــــــــــــــــــــ. (۱۳۸۸). ۱۱۰ قصه از هانس کریستین اندرسن. ترجمه‌ی محمدرضا شمس و پریسا همایون‌روز. تهران: قدیانی.

محمدی، محمدهادی و زهره قائینی. (۱۳۸۲). تاریخ ادبیات کودکان ایران۶؛ ادبیات کودک در روزگار نو؛ ترجمه در ادبیات کودک. تهران: چیستا.

Andersen, Hans Christian. (2008). Fairy Tales of Hans Christian Andersen. [Plain Text UTF-8]. Retrieved 21 September 2012 from http://www.gutenberg.org/ebooks/27200.

Baker, M. (2000). “Towards a methodology for investigating the style of a literary translator”. Target. Vol. 12, No. 2, P. 241-266.

Bassnett, S. (2007). “Writing and translation”, In The translator as writer. Edited by Bassnett, S. & Bush, P. Great Britain: Continuum. P. 173-183.

Biancheri, D. (2011). Linguistic preferences and cultural implications of “pseudo-transparency”: The impact of publishers’ “easy way out” on literary texts in translation, In Authorial and editorial voices in translation. University of Copenhagen. Retrieved 14 August 2012 from https://www.hf.uio.no/ilos/english/research/groups/Voice-in-Translation/Authorial%20and%20Editorial%20Voices%20in%20Translation%20ABSTRACTS-1.pdf.

Bosseaux, Ch. (2004). Translation and narration: a corpus-based study of French translations of two novels by Virginia Woolf. PhD dissertation. University of London.

Bush, P. (2007). “The writer of translations”, In The translator as writer. Edited by Bassnett, S. & Bush, P. Great Britain: Continuum. P. 23-32.

Delabastita, D. (1993). There's a Double Tongue: An Investigation Into the Translation of Shakespeare's Wordplay, with Special Reference to Hamlet. Amesterdam: Rodopi.

Hermans, T. (1996). “The translator's voice in translated narrative”. Target. Vol.8, No. 1, P. 23-48.

-----------------. (2008). “Paradoxes and aporias in translation and translation studies”, In Translation studies: Perspectives on an emerging discipline. Edited by Riccardi, A. New York: Cambridge University Press. P. 10-23.

Koster, C. (2008). “The translator in between texts: On the textual presence of the translator as an issue in the methodology of comparative translation description”, In Translation studies: Perspectives on an emerging discipline. Edited by Riccardi, A. New York: Cambridge University Press. P. 24-37.

Lathy, G. (2010). The role of translator in children's literature: Invisible story tellers. London & New York: Routledge.

Leech, Geoffrey N. & Michael H. Short. (1981). Style in Fiction. London: Longman.

Oittinen, R. (2000). Translating for children. New York & London: Garland publishing, Inc.

O'Sullivan, E. (2003). “Narratology meets translation studies, or, the voice of the translator in children's literature”. Meta. Vol. 48, No. 1-2, P. 197-207.

Pekkanen, H. (2010). The duet between the author and the translator: an analysis of style through shifts in literary translation. Helsinki: Helsinki University Print.

Taivalkoski-Shilove, K. (2010). “When two become one: reported discourse through a translatological perspective”, In Translation effects: Selected papers of the CETRA Research Seminar in translation studies 2009. Edited by Azaibougar, O. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven, Centre for Translation Studies. Retrieved 15 July 2014 from https://www.arts.kuleuven.be/cetra/papers/files/kristiina-taivalkoski-shilov-when-two-become-one.pdf.

Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. Amesterdam: John Benjamin Pubications.Venuti, L. (1998). The scandals of translation: towards an ethics of difference. London: Routledge.