مقایسه‌ی شگردهای اعمال اقتدار و آزادی در کتاب‏های داستانی‏ تصویری ایرانی و انگلیسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اصفهان

2 عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان

3 عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

چکیده

به‌نظرمی‌رسد که بحث در روشن‌سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسأله‌های فلسفه‌ی ادبیات کودک هست. هدف این مقاله آن است که نوع نگاه نویسندگان به مقوله‏های اقتدار و آزادی را در ادبیات کودکان بر اساس شگردهایی که در کتاب‏های داستانی‏تصویری اعمال می‌گردد، کشف و بررسی کند. این پژوهش با روش تحلیل تأملی به بررسی تطبیقی دو کتاب داستانی تصویری "داستان خرگوش کوچولو" نوشته‏ی بیتریکس پاتر و "منم موش گرسنه، می‏خورمت درسته" نوشته‏ی مرتضی خسرونژاد خواهد پرداخت. پرسش‏های پژوهش ناظر به نوع نگاه این نویسندگان به مقوله‏های اقتدار و آزادی در ادبیات کودکان و مقایسه‏ی آنهاست از جمله: شگردهای کتاب داستانی‏تصویری فارسی و انگلیسی در تحقق بخشیدن به مقوله‏های "اقتدار و آزادی" کدامند؟ آیا نوع شگردهای یادشده و شیوه‏ی استفاده از آنها در دو اثر فارسی و انگلیسی متفاوت است؟ همچنین نوع نگاه نویسندگان فارسی و انگلیسی به مقوله‏های اقتدار و آزادی چگونه است؟نوع عیان‏ کردن شگردهایی که نویسندگان در آثار خود به کار گرفته‏اند، از سویی می‏تواند برای نویسندگان اهمیت داشته باشد از این لحاظ که به نظر می‏رسد نویسندگان گاه ناخودآگاه از این شگردها استفاده می‏کنند، و از سوی دیگر این عیان‏سازی شگردها می‏تواند مورد توجه منتقدان، مادران و پدران و حتی کودکان و نوجوانان قرار گیرد. نتایج نشان می‏دهد که دیدگاه نویسندگان نسبت به کودک، بر نحوه‏ی نگارش کتاب‏ها و چگونگی استفاده از شگردها مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing Techniques  of Authority and Freedom" in Iranian and English Picture-story Books

نویسندگان [English]

  • Ali Shirvani Shiri 1
  • Hasanali Bakhtiyar Nasr Abadi 2
  • Mohamad Hosein Heydari 3
1 Isfahan University
2 Isfahan University
3 Isfahan University
چکیده [English]

 
 

Shiravani Shiri*   H. Bakhtiar Nasrabadi**        M. Heidari***

Isfahan University
 
Abstract
Clarifying the paradox of authority and freedom is one of the most important concerns of philosophy of children’s literature.  The purpose of this paper is to discover and investigate two authors’ view on authority and Freedom in the children’s literature based on the techniques applied in Iranian and English picture-story books. The research is an exploratory and descriptive research. Two picture-story books The Tale of Peter Rabbit by Beatrix Potter and I’m a Hungry Mouse, Will Eat You Up by Morteza Khosronejad were chosen for analysis. The analysis showed that both writers have paid attention to the relationship between authority and freedom though their outlooks are different due to historical, social and cultural differences. In Khosronejad’s book there is first freedom while in Potter’s book they are exchanged and work like opposing poles.  In both stories the writers use different techniques to give freedom to the child to discover the creative world around him/her in order to facilitate his/her growth. Some of these techniques are: imaginary story line, hidden theme, polyphonic text and picture, intertextuality, metafiction, reversal of situation and shift between reality and imagination.
 
 
* Ph.D. Student of Education and psychology, ali_Shiravani@yahoo.com
** Associate Professor, school of Education and psychology, h.nasrabadi@edu.ui.ac.ir
*** Associate Professor, school of Education and psychology, mhheidari1353@gmail.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: authority
  • Freedom
  • paradox
  • picture-story books
  • Morteza Khosronejad
  • Beatrix Potter
پاتر، بیتریکس. (۱۳۸۳). داستان خرگوش کوچولو. ترجمه‏ی طاهره آدینه‏پور، تهران:  علمی و  فرهنگی.
خسرونژاد، مرتضی. (۱۳۸۴). «مفهوم کودکی و هدف‏های ادبیات کودک». مجله‌ی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ش۴۵، صص۱۵۴-۱۶۸.
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۷). منم موش گرسنه، می‏خورمت درسته. مشهد: آستان قدس رضوی؛ شرکت به‌نشر.
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۸). معصومیت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفه‌ی ادبیات کودک، تهران: مرکز.
شعاری‏نژاد، علی‌اکبر. (۱۳۷۸). ادبیات کودکان. تهران: اطلاعات.
شکوهی، غلامحسین. (۱۳۸۷). تعلیم‏وتربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس رضوی؛ شرکت به‌نشر.
قزل‏ایاغ، ثریا. (۱۳۸۶). ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن. تهران: سمت.
کم، فیلیپ. (۱۳۹۱). هم‏اندیشی؛ روش پرورش مهارت‏های تفکر. ترجمه‌ی مریم خسرونژاد، تهران: قطره.
گال، مردیت و همکاران. (۱۳۸۹). روش‏های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‏شناسی. ترجمه‌ی احمدرضا نصر و همکاران، ج۲، تهران: سمت.
نورتون، دنا. (۱۳۸۲). شناخت ادبیات کودک: گونه‏ها و کاربردها از روزن چشم کودک. ترجمه‌ی منصوره راعی و همکاران، ج۱، تهران: قلم.
نیکولایوا، ماریا. (۱۳۸۷). «بزرگ شدن؛ دوراهی ادبیات کودک». در دیگرخوانی‏های ناگزیر؛ رویکردهای نقد و نظریه‌ی ادبیات کودک، به‌کوشش مرتضی خسرونژاد، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، صص۴۹۸-۵۴۷.
Hunt, P. (2006). “Introduction”, In Children’s Literature: Critical Concepts in Literary and Cultural Studies. Peter Huntو Vol. I,  London: Routledge. P. 1-7. 
Matthews, Garret B. (1994). The Philosophy of Childhood. Cambridge. MA: Harward University Press.
Nikolajeva, Maria & Carole Scott. (2006). How Picturebooks Work. New York and London: Routledge.
Nikolajeva, M. (2010). Power, Voice and Subjectivity for Young Readers. London: Routledge.
Potter, B. (1902). The Tale of Peter Rabbit. Retrieved 10 Aguest 2014 from http://www.peterrabbit.com/en/.
Zipes, J. (2006). The Oxford Encyclopedia of Children’s Literature. Vol. I, oxford university press.