نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه ولی عصر رفسنجان
چکیده
مقاله‌ی حاضر بر آن است تا در گام نخست، تفاوت‌های بین ادبیات کودکان و بزرگ‌سالان را از منظر روش‌های ترجمه مشخص کند و سپس به رویکردهای ترجمه‌ی اسامی خاص شخصیت‌ها در ادبیات کودکان بپردازد. بخشی از ترجمه‌های فارسی «قصه‌های پریان»، اثر هانس کریستن اندرسون به عنوان نمونه‌ای از ادبیات کودکان تک‌وجهی و بخش‌هایی از داستان‌های بلندی مانند «دیوید کاپرفیلد» اثر چارلز دیکنز و «ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب» از لوییس کارول به عنوان نمونه‌هایی از ادبیات کودکان چندوجهی مورد بررسی و مقایسه با روش‌های رایج در ترجمه‌ی ادبیات کودکان قرار می‌گیرند. از نتایج مطالعه‌ی حاضر چنین برمی‌آید که ادبیات کودکان به ویژه ادبیات کودکان تک‌وجهی به لحاظ ماهیت حاشیه‌ای در نظام چندگانه‌ی ادبی بیش‌تر مورد اقتباس مترجمان قرار می‌گیرد؛ درحالی‌که کاربرد این شیوه‌ها در ترجمه‌ی ادبیات بزرگ‌سالان پسندیده نیست. درحقیقت، ادبیات کودکان در مقایسه با ادبیات بزرگ‌سالان بیش‌تر بومی‌سازی می‌شود. علاوه‌براین، می‌توان ده روش متفاوت در ترجمه‌ی اسامی خاص شخصیت‌های ادبیات کودکان به‌کار برد که از این قرارند: بازآفرینی، بازآفرینی و اضافه کردن توضیحات به متن، جایگزینی اسم خاص مبدأ با نامی عام در زبان مقصد، انطباق اسم خاص با قواعد واجی‌آوایی زبان مقصد، جایگزینی اسم خاص با نامی آشناتر از زبان مبدأ و یا نامی با عملکرد یکسان و آشنا برای ملل متفاوت، حذف کردن، معادل‌یابی، جایگزینی اسم مبدأ با نامی در زبان مقصد که معنای ضمنی متفاوتی دارد، جایگزینی اسم خاص با نامی دیگر از زبان مقصد (جانشینی)، جایگزینی اسم خاص با اسم خاص معادل آن در زبان مقصد. این رویکردهای ترجمه بر حفظ نقش اسامی خاص متن مبدٲ نقش بسزایی دارند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Children's Literature in Translation: Analysis of Translation of Names in Characters
چکیده [English]
Maazallahi*
Faculty Member of Vali-e-Asr University of Rafsanjan
The present article intends to deal with the differences between children and adult literature from translation methods perspective and then study the translation procedures applied for translating the characters proper names in children literature. Some excerpts of Persian translations of “Fairy Tales” by Hans Christian Andersen as an example of univalent children literature and some excerpts of Persian translated long stories as “ David Copperfield” by Charles Dickens as well as “ Alice Adventures in the Wonderland” by Lewis Carroll as examples of ambivalent children literature have been selected to be studied and compared with the widely applied translation procedures used for adult literature. Based on the results of the present study, it can be concluded that children literature is much more frequently adapted through translation while such a translation method is not favorable in adult literature. In other words, children literature is more frequently domesticated through translation compared with adult literature. In addition, ten different translation procedures can be applied for the characters proper names in children literature, including: reproduction, reproduction plus additional explanation, replacement of personal names by a common name, phonetic or morphological adaptation to the target language, replacement by a target language counterpart in the target language, replacement by a more widely know name from the source language or internationally known name with the same function, substitution, translation, replacement by a name with another or additional connotation, deletion. These translation procedures play a great role in preserving the function of the source text proper names.
* Instructor of English Translation, maazallahie@mail.vru.ac.ir
Received: 02/23/2011 Accepted: 11/02/2011
کلیدواژه‌ها [English]
- Key Words: Children literature
- adult literature
- translation
- proper names
- adaptation
)