کارکرد «سفر» در داستان‌های فانتاستیک ایرانی (بر اساس رمان کنسرو غول)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی. گرایش ادبیات کودک و نوجوان

چکیده

کنسروغول نوشته‌ی مهدی رجبی، نوعی فانتزی است که در دو سطح واقعی و فراواقعی ساخته ‌شده‌ است. در دنیای واقعی رهایی نوجوان از سلطه‌ی آموزش ‌مستقیم و نیز زندگی دور از انتظارات بزرگ‌ترها، در بستر نمایش کشمکش‌های ‌بزرگ تجربه ‌می‌شود. در بخش فراواقعی، آمد‌و‌شد وی به دنیای جادوگر، غول و رؤیا، حرکت فرد از خودآگاه به ناخودآگاه را تداعی ‌می‌کند. این سفر به پیوند تضادهای درونی و بیرونی فرد انجامیده و حاصل آن وحدت تضادهاست که سبب دستیابی به پاداش «بلوغ» است. این پِژوهش به شیوه تحلیلی ‌توصیفی با تأکید بر چهارچوب نظری «فردیت» مدنظر یونگ و درآمیختن آن با «سفر قهرمان» کمپل، کوشیده به شناخت این فرایند مهم بپردازد. حاصل کار نشان ‌می‌دهد که برعکس الگوهای فراواقع‌گرایانه کهن در سفرهای مثالی، در این سفر قهرمان با بحران‌های کودکی ‌و ‌نوجوانی واقعی در دنیاهای فراواقعی درگیر است و از رهگذر شناخت شرارت‌ها و تجربه‌نمودن ترس‌ها، با انتخاب خود از آن‌ها فاصله ‌می‌گیرد و به دنیاهای واقعی می‌رسد. حاصل این‌گونه ‌داستان‌ها، فردیت‌یافتن قهرمان از رهگذر تجارب ‌واقعی است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Journey in Canned Giant

نویسندگان [English]

  • Sakineh Abasi 1
  • Masoumeh Miraboutalebi 2
1 PHD in Persian Language & Literature
2 MA in Persian Language & Literature
چکیده [English]

 
 
Abstract
Canned Giant written by Mehdi Rajabi is a fantasy on two levels of real and unreal. In the real world, the young adult experiences freedom from dominant direct education living a life away from grown up expectations while facing great challenges. In the unreal, he goes to the world of the magician and the giant and the dream signifying one's movement from consciousness to the unconscious. This voyage leads to joining of inner and outer conflicts and finally maturity. In this study, focusing on Jung's views on individuation as well as Campbell's hero's journey analyzes this novel. It is argued that in contrast to supernatural myths of voyage, the hero is entangled with real crises of childhood and adolescence in unreal worlds and by recognizing conflicts and fears, he separates himself to reach the real world. The ending of such stories leads to individuation of the hero through gaining real experiences.
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Mahdi Rajabi
  • Hero's Journey
  • conflict
  • Canned Giant
  • children and YA literature
  • fantasy
ایندیک، ویلیام. (1390). «مدل‌های ساختاری فیلمنامه». فصلنامه سینمایی فارابی، محمد گذرآبادی، سال 17، شماره‌ی 4، صص 43-58.
ابراهیمی ‌لامع، ابراهیم. (1391الف). «کارکرد داستان‌های فانتزی در ادبیات کودکان». کتاب ماه کودک و نوجوان، سال 16، شماره‌ی 9، پیاپی 177، صص 53-58.
ــــــــــــــ­­ـــــ. (1391 ب). «مأموریت در دنیای مخفی هیولاها؛ نگاهی به دو رمان زنگ خطر و فرانکن‌اشتین». کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره‌ی174، صص54-59.
اسدی، سمانه. (1396). «گذر کنسروها از سرزمین بوف کور». مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، سال 8، شماره‌ی2، پیاپی 16، صص32-54.
الیاده، میرچا. (1391). اسطوره و واقعیت. ترجمه‌ی مانی صالح علامه، تهران: کتاب پارسه.
پینالت، دیوید. (1393). شیوه‌های داستان‌پردازی در هزار و یک‌شب. ترجمه‌ی فریدون ‌بدره‌ای، تهران: توس.
حری، ابوالفضل. (1393). کلک خیال‌انگیز؛ بوطیقای ادبیات وهمناک، کرامات و معجزات. تهران: نی.
دیندار، فریبا. (1394). «به ممنوعه‌ها وارد شوید؛ نقد و بررسی کنسرو غول». نقد کتاب کودک و نوجوان، سال 1، شماره‌ی 3و4، صص 21-28.
رجبی، مهدی. (1392).  کنسرو غول. تهران: افق.
حسینی، مریم و دیگران. (1391). «سفر قهرمان در داستان حمام بادگرد بر اساس شیوه تحلیل کمپل و یونگ». ادبپژوهی گیلان، سال 6، شماره‌ی 22، صص 33-63.
عباسی، علی. (1390). ساختارهای نظام تخیل از منظر ژیلبر دوران؛ کارکرد و روش‌شناسی تخیل، تهران: علمی‌ و فرهنگی.
عباسی، سکینه. (1394). بوطیقای قصه‌های بلند عامیانه فارسی (رمانس عام). تهران: روزگار.
عصاریان، محمدجواد و دیگران. (1393). «تحلیل کیفیت بیداری قهرمان درون در شخصیت سیاووش و کیخسرو با تکیه بر نظریه پیرسون- کی‌مار». پژوهشنامه ادب حماسی، سال 10، شماره‌ی 17، صص 107-134.
قاسم‌زاده، علی. (1395). «کیفیت بیداری قهرمان درون در داستان ماهی سیاه کوچولو». ادبیات پارسی معاصر، سال 6، شماره‌ی 3، صص 55-75.
کشتکار، اکبر و همکاران. (1394). «مطالعه‌ی مؤلفه‌های خلق قهرمان نوجوان بر اساس الگوی سفر قهرمان در فیلم». پژوهشهای ارتباطی، سال 22، شماره‌ی 83، صص 123-147.
کمپل، ژوزف. (1388). قهرمان هزار چهره. ترجمه‌ی شادی خسروپناه، مشهد: گل آفتاب.
محمدی، محمدهادی. (1378). فانتزی در ادبیات کودکان. تهران: روزگار.
معمار، ملیسا. (1396). «علت‌های نوشتن مهدی رجبی؛ نویسندگی یک نفرین است (مصاحبه با مهدی رجبی)».برگرفته از سایت ایبنا: http://www.ibna.ir/fa/doc/longint/  
میرصادقی، جمال و میمنت. (1377). واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی. تهران: کتاب مهناز.
یاوری، حورا. (1387). روانکاوی ‌و ادبیات. تهران: سخن.
یونگ، کارل‌گوستاو. (1392). انسان و ‌سمبول‌هایش. ترجمه‌ی محمود سلطانیه، تهران: جامی.