استعاره های مفهومی در شعرقالیچه سلیمون اثر قدمعلی سرامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه زبان و ادبیات فارسی ،دانشکده علوم انسانی و هنر ، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان ، ایران

چکیده

هدف مقاله‌ی حاضر، تبیین پایه‌های شناخت سرامی، براساس نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی است. برمبنای این نظریه، این مقاله برآن است، نشان دهد، استعاره در ادبیات، صرفاً ابزاری زبانی در راستای تزیین کلام نیست؛ بلکه ابزاری شناختی است که با جهان‌نگری شاعر در ارتباط است. چارچوب نظری این مقاله، وام‌دار نظریه‌ی طرح‌واره‌های تصویری جانسون است. در این مقاله، پس از تأمل بر روی استعاره و معرفی نظریه‌ی طرح‌واره‌های تصویری، به گزارش طرح‌واره‌های تصویری شعر سرامی پرداخته‌ایم. نتایج این مقاله حاکی از آن است که طرح‌واره‌های تصویری این شعر، نشانگر نظام‌ شناختی شاعر بوده و تقویت‌کننده‌ی شالوده‌ی تجربیات او برای دستیابی به زبانی خاص به‌حساب می‌آید. به یاری کشف استعاره‌های مفهومی در این اثر می‌توان دریافت که تصاویر این شعر از وحدت نگرش و کنش‌های پایدار شاعر با محیط فرهنگی و فیزیکی و... سرچشمه می‌گیرد و درنهایت به شکل‌گیری زبانی خاص منجر می‌شود. این مقاله به روش تحلیلی‌توصیفی بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای به انجام رسیده است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conceptual metaphors in the poem of Soleimon rug by Ghadamali Sarami

نویسنده [English]

  • Mehri Talkhabi
Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities and Arts, Islamic Azad University of Zanjan, Iran
چکیده [English]

The purpose of this article is to explain how Sarrami knew the world based on the theory of conceptual metaphor. this paper, we show that, according to cognitive linguistics, metaphor is not merely linguistic, but it is a tool for cognition. The theoretical framework of this paper is indebted to theory of Johnson's image schemas. In this article, after explaining the metaphor and introducing the theory of image schemas, we report the image schemas of Sarrami poetry. This article concludes that the image schemas of this poem show the poet's cognitive system and strengthen the foundation of his experiences to achieve a specific language. By discovering conceptual metaphors in this work, it can be understood that the images of this poem originate from the unity of the poet's attitude and stable actions with the cultural and physical environment, etc., and ultimately lead to the formation of a specific language. This article is an analytical-descriptive method based on library studies

کلیدواژه‌ها [English]

  • Metaphor
  • image schemas
  • cognitive linguistics
  • Soleimon rug .Sarrami
براتی، مرتضی. (1396). «بررسی و ارزیابی استعاره‌ی مفهومی». مطالعات زبانی و بلاغی، دوره‌ی8، شماره‌ی16، صص51-87..
تیلر، جان رابرت. (1383). بسط مقوله‌ی مجاز و استعاره. ترجمه‌ی مریم صابری‌پور
تلخابی، مهری. (1394). عشق است اگر حقیقتی است؛ نیمنگاهی به شعر قدمعلی سرامی. تهران: ترفند.
ـــــــــــــ. (1388). «یادی از آینه‌زارهای فرایاد». کتاب ماه، سال3، شماره‌ی30، صص70-79.
حمیدی، شیما. (1397). «استعاره‌ی مفهومی و کارکرد‌های آن در متون دینی؛ رویکردی زبان‌شناختی به استعاره». آموزش زبان، ادبیات و زبان‌شناسی، دوره‌2، شماره‌ی 3، صص2-21.
دارابی، فرشته و همکاران. (1398).  «تحلیل شناختی استعاره‌های مفهومی در کتاب کافی برمبنای الگوی لیکاف و جانسون».  ذهن، شماره‌ی 78، صص 97-123.
ساسانی، فرهاد. (1383). استعاره مبنای تفکر و زیباییآفرینی (مجموعه مقالات). تهران: سوره‌ی مهر.
سرامی، قدمعلی. (1368). شیرین‌تر از پرواز. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ـــــــــــــــ. (1378). قالیچه‌ی سلیمون. تهران: روزگار .
 شهری، بهمن. (1391). «پیوند میان استعاره و ایدئولوژی». نقد ادبی، سال5، شماره‌ی19، صص 59-76.
صفوی، کوروش. (1382). «بحثی درباره‌ی طرح‌های تصویری از دیدگاه معنی‌شناسی شناختی». نامه‌ی فرهنگستان، دوره‌ی 6، شماره‌ی 1، (پیاپی 21)، صص 65-85.
ـــــــــــــــ. ( 1387). درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: سوره‌ی مهر.
فتوحی، محمود. (1390). سبک‌شناسی نظریه‌ها؛ رویکردها و روش‌ها. تهران: سخن.
فتوحی رودمعجنی، محمود و هما رحمانی. (1397). «کارکرد استعاره در بیان تجارب عرفانی روزبهان بقلی در عبهرالعاشقین». پژوهش‌نامه‌ی عرفان، سال9، شماره‌ی18، صص137-164.
گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفی‌راد. (1381). «زبان‌شناسی شناختی و استعاره». تازه‌های علوم‌شناختی، سال 4، شماره‌ی 3، صص59-64.
مباشری، محبوبه و لیلا ولی‌زاده پاشا. (1398). «بررسی تطبیقی استعاره‌ی مفهومی عشق، جنگ است در مفهوم‌سازی «فنا» در دیوان شمس و قرآن». پژوهش‌های ادبی‌قرآنی، سال7، شماره‌ی1، (پیاپی 25)، صص179-221.
معصومی، علی و مریم کردبچه. (1389). «استعاره‌ی هستی‌شناسی در دست‌نوشته‌ی کودکان». پازند، سال 6، شماره‌ی 22 و23، صص 79-97.
هاوکس، ترنس. (1377). استعاره. ترجمه‌ی فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
Cixous,H. (1981). castration or decapitation. pluto ,London
Evans ,V and Green ,M .(2006). Cognitive Linguistic: An introduction,
Edinburgh university press.
Gibbs & Steen. (1997). Metaphor in cognitive Linguistics, selected papers from the fifth international cognitive linguistics conference, Amsterdam : John Benjamin
Grady, J. E. (2007). Metaphor. the oxford Hand book of cognitive Linguistics. Oxford, oxford university press, s 188-213.
Johnson, M. (1987). The body in the mind: The bodily Basis of meaning. Reason and Imagination, Chicago: Chicago university press.
Kovecses, Z. (2010). Metaphor. A practical Introduction. New York: oxford university press.
Lakoff, G and Johnson .(1980). the Metaphors we live by. university of Chicago press.
Lakoff, G. (1993). the contemporary theory of metaphor. Newyork: oxford university press
Lee, David. (2007). cognitive linguistics. New York: oxford university press.
Loebner, S. (2002). understanding semantics. first edition, Rutledge.
Saeed, J.I. (2013). Semantics. Oxford: Black well.
Yu, N. (1998). the contemporary theory of metaphor. Amsterdam: John Benjamin B.V