نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
2 دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز (پژوهشگر پسا دکتری)
چکیده
بررسی میزان درک نوجوانان از اشعار حافظ و دیدگاه آنان درباره‌ی شخصیت و شعر او
چکیده
دیوان حافظ یکی از گران‌بهاترین گنجینه‌های ادبی و فرهنگی ایرانیان به شمار می‌رود. مخاطب اصلی این اثر بزرگ‌سالان هستند؛ اما آیا نوجوانان هم می‌توانند با بخشی از اشعار حافظ ارتباط بگیرند و درکی از آن داشته باشند؟ مناسب‌ترین راه برای رسیدن به پاسخی (هرچند نسبی) به این پرسش، پرس‌وجو از خودِ نوجوانان است؛ ازهمین‌رو و برای آگاهی از میزان آشنایی و درک نوجوانان از دیوان حافظ و شناخت دیدگاه آنان درباره‌ی شخصیت و اشعار او، پژوهشی در قالب پسادکتری سامان گرفت که مقاله‌ی حاضر یکی از دستاوردهای آن است. برای انجام این پژوهش پرسش‌نامه‌ای متناسب با اهداف آن، ساخته و روایی و پایایی‌اش بررسی و تأیید شد. ۴۰۱ نفر از نوجوانان مناطق گوناگون ایران در این نظرسنجی شرکت کردند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد این نوجوانان، بیت‌هایی با موضوع دوستی را بهتر از دیگر شعرهای انتخابی دیوان حافظ درک می‌کنند و محبوب‌ترین اشعار حافظ از نظر آن‌ها شعرهایی‌‌ست که با موضوع عشق و دوستی سروده شده است. آن‌ها به شخصیت حافظ و دیوانش علاقه‌مندند و دوست دارند بیشتر با او و افکار و اشعارش آشنا شوند. ۹۵% شرکت‌کنندگان اشعار انتخابی حافظ را در شمار آثار مناسب برای هم‌سن‌وسالان خود دانسته و ۸۱/۷۲درصدشان میزان سودمندی این سروده‌ها را برای نوجوانان، زیاد و بسیار زیاد برشمرده بودند. مهم‌ترین دلایلی که نوجوانان برای علاقه‌مندی خود به شعرهای حافظ بیان کرده بودند، عبارت‌اند از: تنوع موضوعات، زبان شیرین، دلنشینی و آرامش‌بخش‌بودن شعرها، دریافتنی‌بودن معنی بسیاری از بیت‌ها، منطبق‌بودن اشعار با واقعیت جهان و زندگی، پرمفهوم‌بودن آن‌ها، ارزشمندی پندها و نشان‌دادن راه‌ورسم درست زندگی به خواننده.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigation of Adolescents' Understanding of Hafez Poems and Their View of his Personality and Poems
نویسندگان [English]
- Kavoos Hassanli 1
- Samaneh Assadi 2
1 Professor of Language and Literature / Shiraz University
2 Researcher
چکیده [English]
Divan –e- Hafez (poem collection) is one of the most precious literary and cultural treasures of Iranians. The main audience of this work are adults; But can teenagers relate to some of Hafez's poems and have an understanding of them? The most suitable way to get an answer (albeit relative) to this question is to ask the teenagers themselves; Therefore, in order to know the level of familiarity and understanding of teenagers with Divan –e- Hafez and to know their point of view about his personality and poems, a research was organized in the form of a post-doctoral research, of which this article is one of the achievements. This study is performed with the aim of measuring the teenagers’ knowledge and understanding of Hafez's divan and to knowing their views about the poet and his poems. In this regard, a questionnaire was constructed based on the objectives of the research, its validity and reliability were reviewed and approved, and was distributed among 401 adolescents from different regions of Iran. Findings show that these teenagers understand verses with the theme of friendship better than other selected poems of Divan Hafez, and the most popular poems of Hafez in their opinion are the poems written with the theme of love and friendship. They are interested in the character of Hafez and his divan and would like to know more about him, his thoughts, and his poems. 95% of the participants considered Hafez's selected poems as suitable works for their peers, and 72.81% of them counted the usefulness of these poems for teenagers as high and very high. The most important reasons given by the teenagers for their interest in Hafez's poems are: the variety of subjects, sweet language, pleasantness and calmness of the poems, simple meaning of many verses, ... .
کلیدواژه‌ها [English]
- Keyword: Hafez Shirazi
- teenagers
- Hafez poetry and today's generation
)