نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فیروز فاضلی ¹
• سمیه قربانپور دلیوند ²

¹ دانشیار زبان وادبیات فارسی دانشگاه گیلان

² دانش‌آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چکیده
فلسفه‌ی میان‌فرهنگی در جست‌وجوی راهکاری برای نهادینه‌کردن فرهنگ گفت‌وگو و پذیرش «دیگری» با هدف پایان‌دادن به وضعیت نزاع‌ فرهنگ‌های متکثر در عصر جهانی‌شدن است. عنصر اصلی و اساسی در پژوهش‌های مرتبط با رویکرد هرمنوتیکی میان‌فرهنگی، موضوع فهم و درک «دیگری»، «غیر» یا «بیگانه»، میزان اهمیت و نوع نگاه به آن و نمونه‌های مرتبط با این‌گونه مفاهیم است. شیوه‌های معرفی «دیگری» به نسل نوپای هر فرهنگ با کمک شعر کودک و خردسال که بیشتر ماهیتی آموزشی دارد، نقشی تعیین‌کننده در شکل‌گیری باور او به «دیگری» در آینده خواهد داشت. شعر به‌عنوان معتمدترین اثر کلامی به‌ویژه برای خردسالان و کودکان نقش مهمی در هویت‌یابی و تعیین مجرای ورود آنان به زندگی اجتماعی و نوع برخورد با جهان‌های فرهنگی گوناگون دارد. در این پژوهش که از نوع بنیادی و به روش تحلیل کیفی است، کوشش شده است تا انواع «دیگری-بیگانه»‌های معرفی‌شده به خردسال و کودک، از ابتدای زمانِ ایجادِ مرز میان «خود» و «دیگری» واکاوی شود و با عنایت به آراء اندیشمندانِ رویکرد هرمنوتیکیِ میان‌فرهنگی چون رام‌ادهر مال، فرانتس‌مارتین ‌ویمر و هاینتس کیمرله، شاخص‌ترین نمودهای آن شناسایی گردد. یافته‌ها نشان می‌دهد که در شعر خردسال و کودکِ بررسی‌شده در این پژوهش، باتوجه‌به اصالت رئالیسم ایدئولوژیک، انواع دیگری‌ عموماً شامل دیگریِ نزدیک و هم‌فرهنگ (خود-دیگری)، دیگری دور از نوع (بیگانگی نرمال) و (بیگانگی رادیکال) است و نشانه‌هایی از دیگریِ دگرفرهنگ (بیگانگی محض) در این اشعار دیده نمی‌شود. همچنین یافته‌ها نمایانگر آن است که از این «دیگری‌»ها به‌عنوان بستری برای دستیابی به فهمِ خود، شکل‌گیری فرایندِ فهمیدن و آموزشِ نوع تعامل با دیگری‌های حاضر در زندگی روزمره‌ی کودک و خردسال استفاده می‌شود. روش معرفی این «دیگری»‌ها به کودک نیز تا حدود زیادی متناسب با مؤلفه‌های رویکرد هرمنوتیکی میان‌فرهنگی است.  
 
 

کلیدواژه‌ها

• جهانی‌شدن
• دیگری
• شعر خردسال و کودک
• طیّبه شامانی
• هرمنوتیک میان‌فرهنگی

موضوعات

• ادبیات کودک و نوجوان ایران

عنوان مقاله [English]

Manifestations of the Other in Young Children's Poetry from an Intercultural Hermeneutic ‎Approach: Case Study of Tayyebeh Shamani’s Poetry

نویسندگان [English]

• Firouz Fazeli ¹
• Somayeh Ghorbanpor delivand ²

¹ Associate Professor of Persian Language and Literature , University of Guilan

² Phd student of Persian language and literature, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

If we consider culture as a set of semiotic systems or a set of interconnected semantic systems, we can say that these extensive semantic systems are especially crystallized in the poetry and literature of each culture. Therefore, examining the verbal works produced in each culture can be considered a gateway to reaching the essence of that culture A study of children's literature of each period indicates the type of intellectual food provided by the dominant culture of a society for the future generation of that society, and the important aspects of each culture, as well as the type of dealing with the dominant culture with other cultures and others, can be searched in it. Such research is significant as a reference for citing the interactive or conflictual perspective of that culture with other cultures in the current world situation, and the way of confronting the other from another culture is a basis and a reflection of the possible way of human interactions with the others from a close or co-cultural background. This research, by examining the children's and young adult poetry of Tayyebeh Shamani, one of the poets of the last two decades who can be said to have made some worthwhile contributions to children’s literature, analyzes the theme of this poet's poems with an intercultural hermeneutic approach in order to identify the manifestations of encountering the "other" (the first window of entry into communication) by enumerating these others in the world of children and young adults.

کلیدواژه‌ها [English]

• children's poetry
• the other
• intercultural hermeneutics
• globalization
• Tayyebeh Shamani