نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امیرحسین زنجانبر ¹
• رحیم رحیمی ²

¹ کارشناسی ارشد ادبیات کودک و نوجوان، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران

² دبیر مقطع متوسطه دوم، دبیرستان شهید رجایی و هنرستان شهید حججی؛ شهرستان قرچک

چکیده

چکیده
«لوگوتایپ» نشانه‌ای نوشتاری است که هم وجه خوانداری (مفهومی زبان‌شناختی) دارد و هم دیداری (مفهومی زیبایی‌شناختی). عناوین کتاب‌های کودک و نوجوان به‌خاطر تایپوگرافی‌های خاص و خلاقانه‌شان از مصادیق لوگوتایپ به‌شمار می‌آیند. لوگوتایپِ عنوان از طریق برهم‌کنش‌های برون‌نوشتاری و درون‌نوشتاری در مفهوم‌سازی طرح روی جلد مشارکت می‌کند. برهم‌کنش درون‌نوشتاری عبارت است از تعامل وجه خوانداری با وجه دیداری عنوان (وجه تایپوگرافیک آن) و برهم‌کنش برون‌نوشتاری عبارت است از تعامل عنوان اصلی با تصویر و سایر نوشته‌های روی جلد. هدف این پژوهش بررسی چگونگی تعامل درون‌نوشتاریِ صورتِ تایپوگرافیک با مفهوم زبان‌شناختی عنوان است. پژوهش پیش‌ِ رو به این پرسش پاسخ می‌دهد که برهم‎کنشِ وجوه خوانداری و دیداریِ عنوان، چگونه طرح روی جلد را مفهوم‌سازی می‌کند؟ داده‌ها به روش هدفمند انتخاب شده‌اند و نمونه‌ی آماری این پژوهش شامل 27 عنوان از رمان‌های نوجوان است که هم لوگوتایپِ عنوانشان فارسی است و هم اینکه در بازه‌ی سال‌های 1387 تا 1402 انتشار یا بازنشر یافته‌اند. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفیِ جهت‌دار و رهیافت پژوهش مبتنی‌بر نظریه‌ی برهم‌کنش متن و تصویر اسکات و نیکولایوا است. نوآوری پژوهش حاضر در این است که نظریه‌پردازان مذکور به تعامل نوشتار با ابژه‌ی فرا‌نوشتاریِ تصویر توجه کرده‌اند، ولی پژوهش حاضر با تعمیم روش دسته‌بندی ایشان به تعامل درون‌نوشتاری توجه می‌کند. نتیجه‌ی پژوهش نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین عوامل نقش‌آفرین در نحوه‌ی ارتباط خواننده‌ی نوجوان با عنوان کتاب، نوع تعاملی است که بین دو وجه تایپوگرافیک و زبان‌شناختی عنوان حاکم است.
 
 

کلیدواژه‌ها

• تایپوگرافی
• رمان نوجوان
• طراحی جلد
• لوگوتایپ
• نیکولایوا

موضوعات

• ادبیات کودک و نوجوان ایران

عنوان مقاله [English]

The Intra-textual Interactions of the Title Logotypes in the Cover Desings of Young ‎Adult Novels Based on Scott-Nikolajeva’s Theory

نویسندگان [English]

• Amir Hossein Zanjanbar ¹
• Rahim Rahimi ²

¹ MA student of Children's Literature , Payam Nour University, Tehran-Iran

² Second secondary teacher, Shahid Rajaei High School and Shahid Hojaji; Qarchak city.

چکیده [English]

Logotype is a written sign which has both a reading aspect (a linguistic concept) and a visual aspect (an aesthetic concept). The titles of children’s and young adults’ books which use special and creative typographies are examples of logotypes. The logotype of the title of the book contributes to the conceptualization of the cover design through intra-textual and extra-textual interactions. Intra-textual   interaction is the interplay of the reading aspect of the title with its visual aspect (its typographic aspect). Extra-textual interaction is the interplay between the main title with other images and words on the book cover. The aim of this research is to analyze the intra-textual interaction between the typographic form with the linguistic concept of the title. The questions of the research are as follows: In the graphic of the titles of young adult novels, what is the interaction on the intra-textual level, i.e. the interplay of the visual aspect of a typography with its linguistic aspect? How can we extend the classification method proposed by Scott and Nikolajeva from the extra-textual interaction to intra-textual interaction?

کلیدواژه‌ها [English]

• children’s book
• typography
• pictogram
• metaphotonomy
• metaphorical and figurative axes
• Roman ‎Jakobson